دیسپرس ها اساسا ماده رنگرزیی هستند غیرمحلول در آب ، که نسبت به الیاف غیر آبدوست مثل استات سلولز، افینیته دارند. آن ها نام های متفاوتی از قبیل مواد رنگرزی استات ، مواد رنگرزی دیسپرس شده استات ، مواد رنگرزی دیسپرسیون ومواد رنگرزی دیسپرسول دارند که در حال حاضر نام متداول آن ها دیسپرس می باشد.
- ماهیت دیسپرس ؟
دیسپرس کننده ها پلیمرهایی با زنجیرهای کوتاه می باشند که از یک سر توانایی اتصال به فیلر و پیگمنت و از سمت دیگر توانایی اتصال به پلیمر،رزین ها و … را دارند. این ویژگی سبب پخش شدن یکنواخت پودرها در داخل محمل می شود. دیسپرس کننده در محیط های اسیدی و قلیایی خواص خود را محفوظ می دارند و با هر گونه آبی سازگار هستند. همچنین باعث براق شدن شید رنگ می شوند و هیچگونه اثری روی شفافیت شید ندارد.
- مرحله دیسپرسیون ؟
مرحله ی دیسپرسیون در پروسه ی ساخت رنگ، از نظر صرف زمان و انرژی، پردردسر ترین مرحله می باشد. که این بواسطه ای تفاوت در تنش سطحی فاز مایع ( رزین ها و حلال ها ) و فازجامد ( پیگمنت ها و فیلر ها ) است . فرآیند دانه بندی در واقع درهم آمیختن و یک پارچه شدن مواد جامد در مایع است. درطی این فرآیند اگلومرات ها ( ذرات اندازه ی پیگمنت ها و فیلر ها درحالت عادی در بسته بندی های فروش ، به اندازه ی اولیه شان نیستند ، بلکه به فرم آگلومرات می باشند ) تبدیل به دیسپرسیونی از ذرات می گردند که حتی می توانند تا سایز اولیه ی ذرات، کوچک شوند.
در واقع در فرآیند دیسپرس ، مولکول های با فقط یک گروه قطبی ، خود را به سطح پیگمنت می چسبانند و با زنجیرهای غیر قطبی خود به سمت رزین ها گسترش پیدا می نمایند. اگر مولکول ها دارای گروه های قطبی بیشتر باشند آنها به طوری آرایش پیدا می کنند که گروه های قطبی آزاد، پیوند هیدروژنی تشکیل داده و در نتیجه با پیگمنت ها یک ساختار فیزیکی تشکیل بدهند. لذا تاثیر دیسپرس کننده با دو فاکتور بررسی میگردد: جذب گروه قطبی آن به سطح پیگمنت و رفتار زنجیر غیر قطبی آن در اطراف ذره.
- کاربرد دیسپرس ؟
در نگاه اول عملکرد دیسپرس کننده ها بسیار ساده به نظر می رسد اما آن ها روی خواص مهمی از جلمه ویسکوزیته، دانه بندی، پایداری در زمان انبارداری و مواد دارای اهمیت بسیار دیگری تاثیرگذار هستند. برای مثال میزان حلالیت ماده رنگرزی و سرعت رنگرزی آن ممکن است بوسیله به کار بردن مواد دیسپرس کننده تغییر پیدا کند.
اکثر مواد دیسپرس کننده آنیونیک هستند ، اما بعضی از مواد فعال سطحی به کار رفته که مخصوصا حلالیت ماده رنگرزی و یکنواختی آنها را بیشتر میکند غیریونی هستند. از آن ها می توان جهت دیسپرس کردن رنگ های بازیک، خمی و دیسپرس در حمام رنگرزی و یا دیسپرس کردن انواع پیگمنت ها در خمیر چاپ به کار برد. همچنین می توان در سیستم های با فیلر بالا مانند پرایمرها و بتونه ها برای روکش های صنعتی و دریایی از آن ها استفاده کرد.
- شرایط نگهداری دیسپرس ؟
این ماده حداکثر به مدت یکسال در شرایط معمولی محیط قابل نگهداری است و رنگ و خواص آن تغییر نمی کند. شرایط مطلوب برای نگهداری این محصول بین ۱۰ تا ۳۵ درجه سانتی گراد است و توصیه می شود از قرار گرفتن آن دردمای زیر صفر درجه سانتی گراد و اشعه مستقیم آفتاب جلوگیری شود.
- لینک های مرتبط : مواد اولیه رنگ و رزین ، رزین ها
