دیسپرس به معنی پراکنده یا پخش شده است. در شیمی، دیسپرس کننده ها موادی هستند که برای جلوگیری از چسبیدن ذرات به یکدیگر در سوسپانسیون استفاده می شوند. دیسپرس کننده ها با ایجاد یک لایه محافظ دور ذرات، از چسبیدن آنها به یکدیگر جلوگیری می کنند. این کار باعث افزایش پایداری سوسپانسیون و بهبود خواص آن می شود.
دیسپرس چیست؟
دیسپرس ها اساسا ماده رنگرزیی هستند غیرمحلول در آب ، که نسبت به الیاف غیر آبدوست مثل استات سلولز، افینیته دارند. آن ها نام های متفاوتی از قبیل مواد رنگرزی استات ، مواد رنگرزی دیسپرس شده استات ، مواد رنگرزی دیسپرسیون ومواد رنگرزی دیسپرسول دارند که در حال حاضر نام متداول آن ها دیسپرس می باشد.
انواع دیسپرس کنند‌ها
- دیسپرس کننده های یونی: این دیسپرس کننده ها دارای بار الکتریکی هستند و با جذب روی سطح ذرات، مانع از چسبیدن آنها به یکدیگر می شوند.
- دیسپرس کننده های غیر یونی: این دیسپرس کننده ها فاقد بار الکتریکی هستند و با ایجاد یک لایه هیدروفوبیک روی سطح ذرات، از چسبیدن آنها جلوگیری می کنند.
- دیسپرس کننده های پلیمری: این دیسپرس کننده ها پلیمرهای بزرگی هستند که با ایجاد یک شبکه سه بعدی در اطراف ذرات، مانع از چسبیدن آنها به یکدیگر می شوند
ماهیت دیسپرس
دیسپرس کننده ها پلیمرهایی با زنجیرهای کوتاه می باشند که از یک سر توانایی اتصال به فیلر و پیگمنت و از سمت دیگر توانایی اتصال به پلیمر،رزین ها و … را دارند. این ویژگی سبب پخش شدن یکنواخت پودرها در داخل محمل می شود. دیسپرس کننده در محیط های اسیدی و قلیایی خواص خود را محفوظ می دارند و با هر گونه آبی سازگار هستند. همچنین باعث براق شدن شید رنگ می شوند و هیچگونه اثری روی شفافیت شید ندارد.
فرایند دیسپرس کردن
در این فرآیند، ذرات جامد رنگدانه به کمک انرژی مکانیکی و دیسپرس کننده‌ها در یک حامل مایع شکسته شده و به طور یکنواخت پخش می‌شوند.
مرحله دیسپرسیون
مرحله ی دیسپرسیون در پروسه ی ساخت رنگ، از نظر صرف زمان و انرژی، پردردسر ترین مرحله می باشد. که این بواسطه ای تفاوت در تنش سطحی فاز مایع ( رزین ها و حلال ها ) و فازجامد ( پیگمنت ها و فیلر ها ) است . فرآیند دانه بندی در واقع درهم آمیختن و یک پارچه شدن مواد جامد در مایع است. درطی این فرآیند اگلومرات ها ( ذرات اندازه ی پیگمنت ها و فیلر ها درحالت عادی در بسته بندی های فروش ، به اندازه ی اولیه شان نیستند ، بلکه به فرم آگلومرات می باشند ) تبدیل به دیسپرسیونی از ذرات می گردند که حتی می توانند تا سایز اولیه ی ذرات، کوچک شوند.
در واقع در فرآیند دیسپرس ، مولکول های با فقط یک گروه قطبی ، خود را به سطح پیگمنت می چسبانند و با زنجیرهای غیر قطبی خود به سمت رزین ها گسترش پیدا می نمایند. اگر مولکول ها دارای گروه های قطبی بیشتر باشند آنها به طوری آرایش پیدا می کنند که گروه های قطبی آزاد، پیوند هیدروژنی تشکیل داده و در نتیجه با پیگمنت ها یک ساختار فیزیکی تشکیل بدهند. لذا تاثیر دیسپرس کننده با دو فاکتور بررسی میگردد: جذب گروه قطبی آن به سطح پیگمنت و رفتار زنجیر غیر قطبی آن در اطراف ذره.
کاربرد دیسپرس
در نگاه اول عملکرد دیسپرس کننده ها بسیار ساده به نظر می رسد اما آن ها روی خواص مهمی از جلمه ویسکوزیته، دانه بندی، پایداری در زمان انبارداری و مواد دارای اهمیت بسیار دیگری تاثیرگذار هستند. برای مثال میزان حلالیت ماده رنگرزی و سرعت رنگرزی آن ممکن است بوسیله به کار بردن مواد دیسپرس کننده تغییر پیدا کند.
اکثر مواد دیسپرس کننده آنیونیک هستند ، اما بعضی از مواد فعال سطحی به کار رفته که مخصوصا حلالیت ماده رنگرزی و یکنواختی آنها را بیشتر میکند غیریونی هستند. از آن ها می توان جهت دیسپرس کردن رنگ های بازیک، خمی و دیسپرس در حمام رنگرزی و یا دیسپرس کردن انواع پیگمنت ها در خمیر چاپ به کار برد. همچنین می توان در سیستم های با فیلر بالا مانند پرایمرها و بتونه ها برای روکش های صنعتی و دریایی از آن ها استفاده کرد.
شرایط نگهداری دیسپرس
این ماده حداکثر به مدت یکسال در شرایط معمولی محیط قابل نگهداری است و رنگ و خواص آن تغییر نمی کند. شرایط مطلوب برای نگهداری این محصول بین ۱۰ تا ۳۵ درجه سانتی گراد است و توصیه می شود از قرار گرفتن آن دردمای زیر صفر درجه سانتی گراد و اشعه مستقیم آفتاب جلوگیری شود.
استعلام قیمت و خرید دیسپرس کننده رنگ
برای خرید دیسپرس کننده که یک نوع رزین محسوب می‌شود، فقط کافیست با شرکت بازرگانی مواد شیمیایی پیلار تماس بگیرید. شرکت پیلار تجارت با بیش از سه دهه فعالیت در عرصه خرید و فروش مواد شیمیایی بی شک یک شریک تجاری مطمئن برای شما خواهد بود.
سوالات متداول
دیسپرس کننده رنگ چیست؟
دیسپرس کننده رنگ یا پراکنده‌کننده رنگ، ماده‌ای است که برای پخش یکنواخت و پایدار ذرات رنگدانه در حامل (معمولاً آب یا حلال آلی) استفاده می‌شود. این ماده نقش بسیار مهمی در تعیین کیفیت نهایی رنگ دارد و بدون آن، رنگدانه‌ها تمایل به تجمع و تشکیل لخته دارند که باعث کاهش کیفیت و یکنواختی رنگ می‌شود.
چرا دیسپرس کننده پیگمنت مهم است؟
- پخش یکنواخت رنگدانه‌ها: دیسپرس کننده‌ها با ایجاد یک لایه محافظ دور هر ذره رنگدانه، از چسبیدن آنها به یکدیگر جلوگیری می‌کنند. این باعث می‌شود رنگدانه‌ها به صورت معلق و یکنواخت در حامل پخش شوند.
- افزایش پایداری رنگ: دیسپرس کننده‌ها به پایداری رنگ در طول زمان کمک می‌کنند و از ته نشین شدن رنگدانه‌ها جلوگیری می‌کنند.
- بهبود خواص رنگ: دیسپرس کننده‌ها می‌توانند بر خواص دیگری مانند ویسکوزیته، براقیت، قدرت پوشانندگی و مقاومت در برابر نور و هوا تأثیر بگذارند.
چرا ویسکوزینه رنگ مهم است؟
دیسپرس کننده‌ها با کاهش نیروی جاذبه بین ذرات رنگدانه، ویسکوزیته رنگ را کاهش می‌دهند. ویسکوزیته مناسب برای اعمال راحت رنگ و یکنواختی آن ضروری است.
تفاوت بین دیسپرس کننده و امولسیفایر چیست؟
هر دو ماده برای ایجاد مخلوط‌های پایدار استفاده می‌شوند، اما مکانیسم عملکرد آنها متفاوت است. دیسپرس کننده‌ها با جذب روی سطح ذرات جامد عمل می‌کنند، در حالی که امولسیفایرها با ایجاد یک لایه بین دو فاز مایع.
- لینک های مرتبط : خرید پترو رزین
