بررسی مواد اولیه تولید رنگ
اکثر فرمولاسیون رنگ از مواد خام زیر تشکیل می شوند:
الف-۱) رنگدانه و رنگدانه یار: رنگدانه ها ذرات جامدی می باشند که به جهت به وجود آوردن خصوصیات معینی در رنگ پراکنده می شوند.
رنگدانه ها به دو گروه اصلی تقسیم می شوند
الف-۱-۱) رنگدانه ها (پیگمنت ها): رنگدانه ها به دو دسته آلی و معدنی تقسیم می گردند که از نظر خاصیت و کاربرد با یکدیگر متفاوت و متمایز می باشند. در نهایت برای رنگی کردن محصول به کار می روند و به صورت پودر جامد یافت می شوند.
- Prim Pigments یا پیگمنت های معدنی و آلی مانند دی اکسید تیتانیوم (طیف رنگ سفید) ، اکسید سبز کروم، اکسید آهن زرد و قرمز و غیره است.
مانند: تیتانیوم ها که فام رنگ را تعیین می کنند مثلاً TiO2 که فام سفید به رنگ می دهد و مهمترین رنگدانه سفید می باشد.
الف-۱-۲) رنگدانه یارها: در رنگ پایه نامحلول اند و عملاً هیچ نقشی در پوشانندگی به رنگ پایه و دادن رنگ ندارند. تنها به منظور اصلاح خواص رنگ و تعدیل رنگ مورد استفاده قرار می گیرند.
- Pigments Extender یا پیگمنت های ادامه دهنده یا همان رنگدانه یارها مانند کلسیم (کربنات کلسیم) ، تالک (منیزیم سیلیکات) ، میکا، باریت (باریم سولفات) و غیره است.
الف-۲) رزین : رزین عامل اصلی در تولید رنگ ها است، مایعی شبیه چسب که باعث چسبندگی رنگ شده و پایه اصلی پوشش رنگ را تشکیل می دهد و وظیفه آن مقاومت در برابر آب و مواد شیمیایی زمان خشک شدن، سختی و دوام، چسبندگی به سطح و استحکام پوشش می باشد.
الف-۳) حلال : جزء فرار تشکیل دهنده رنگ است و باید برای حل کردن رنگ پایه یا رزین مربوط به رنگ افزوده شود. حلال موجب می گردد که گران روی رنگ کنترل شود و در نتیجه حلال ها تعیین کننده خصوصیات کاربردی رنگ می باشند. در واقع حلال به عنوان یک حامل برای رنگدانه ها و رزین عمل می کند که ممکن است آلی، معدنی یا آب باشد؛ مانند تینر ۴۰۲، تولوئن، زایلین، بوتیل گلیکول، روغن سویا و متانول. که مانع از سفت شدن و حالت چوب شدن رنگ می شود.
الف-۴) مواد افزودنی : مواد افزودنی یا پرکننده ها به مقدار خیلی کم و به منظور خاصی به رنگ افزوده شده و در خصلت رنگ هیچ تاثیری نداشته و فقط توجیه اقتصادی دارد. در صورت استفاده درست از مواد افزودنی در فرمولاسیون رنگ، فرمول نویس رنگ می تواند بدون هیچگونه افزایش در قیمت یا حتی با کاهش دادن آن، بدون کاهش در کیفیت، رنگی با بالاترین کیفیت را تولید نماید. یعنی فقط برای کاهش قیمت رنگ استفاده می شود که می توان از کربنات کلسیم، اکسید روی و تالک به عنوان مواد افزودنی نام برد.
البته این نکته لازم به ذکر است که مواردی از رنگ ها وجود دارد که تمام اقلام ذکر شده در بالا را در فرمولاسیون رنگ خود نداشته باشند. به عنوان نمونه رنگ های پودری که در فرمولاسیون آن ها از حلال استفاده نمی شود یا در لاک ها که از رنگدانه و رنگدانه یار در فرمولاسیون لاک استفاده نمی شود. مواد اولیه تولید رنگ در اکثر مواقع به صورتی که توضیح داده شد جهت تولید رنگ ترکیب می گردند ، ولی احتمال دارد در بعضی از فرمولاسیون های خاص برای مصارف خاص تفاوت زیادی با فرمولاسیون رنگ بررسی داشته باشد .
جهت مطالعه مقالات آموزشی بیشتر در زمینه صنعت مواد شیمیایی به صفحه وبلاگ پیلار تجارت مراجعه فرمایید .