خب بیایید با یک مثال از دوران مدرسه این مطلب شروع کنیم. احتمالاً شما هم آزمایش آب و شن را که در کتاب علوم سوم ابتدایی بود را به یاد دارید، یک ظرف که مخلوط آب و شن بود را تکان می‌دادیم و بعد از دو دقیقه شنها در انتهای ظرف تهنشین می‌شدند. جالبه بدانید همین آزمایش ساده که ما در بچگی انجام می‌دادیم در صنعت هم رخ می‌دهد ولی با هزینه‌های سنگین و میلیونی! مثالا رسوب رزین توی خط تولید مثل یک کابوس برای تولیدکننده میماند.
ساده بخواهم بگم ؛ رسوب رزین باعث میشود رنگدانه‌ها جدا شوند، کیفیت محصول افت پیدا کند و در نتیجه تولید کننده مجبور میشود هر هفته خط تولید رو متوقف کند و درست اینجاست که خسارت و هزینه‌ها شروع میشود. به قول دکترها بهترین درمان پیشگیری! در اینجا چاره کار یه پودر جادویی به نام اروزیل فسیل که کلی به شما در هزینه ها کمک می‌کند، خب سوال اینجاست که چطوری؟ با ما تا پایان این مطلب همراه باشید تا به این سوال پاسخ دهیم.
رسوب رزین چیست؟
ساده بخواهم بگم، رسوب رزین یعنی ذرات ریز داخل رزین مثلاً رنگدانه‌ها یا پرکننده‌ها که به مرور زمان ته نشین میشوند. دلیل این قضیه هم خیلی ساده است، به خاطر قانون جاذبه ذرات سنگین‌تر از رزین، ته نشین میشوند. به عبارت دیگه چون چگالی این ذرات از خود رزین بیشتره و رزین نمی‌تواند اونها رو معلق نگه دارد، خط تولید بهم می ریزد و محصول نهایی ناهمگن میشود و در نتیجه مجبور می‌شویم کلی رزین را دور بریزیم.
طبق تحقیقات علمی که توسال 2023 انجام شده، می‌دانیم که رسوب گذاری سالانه حداقل ۱۵% از رزین‌های تولیدی رو به ضایعات تبدیل می کند. بیایید یه حساب و کتاب ساده بکنیم: اگر خط تولید شما 100 تن رزین مصرف کند، انگار 15 تن آن را مستقیماً تو سطل آشغال ریختید… اگر قیمت هر کیلو رزین را فقط 160 هزار تومان در نظر بگیریم(قیمت رزین در هنگام نوشتن این مقاله) یعنی شما ماهیانه 240 میلیون تومان ضرر پنهان دارید که به این هزینه های توقف خط تولید و نارضایتی مشتری‌ها هم اضافه کنید. اگر با شما راحت باشم باید بگم که دارید پولتون را آتش می‌زنید!
اروزیل فسیل چیست و چگونه مشکل رسوب گذاری حل می‌کند؟
فوم سیلیکا یا اروزیل فسیل (Erosil Fossil) یک نانوذره سیلیس است که از تخریب ترکیبات سیلیکات حاصل میشود. این ماده به شکل یک پودر سفید بسیار سبک و نازک ظاهر میشود(به اندازه ۱/۱۰۰ موی انسان!). اروزیل فسیل به دلیل ویژگی‌های خود به عنوان یک تقویت‌کننده، ضخامت‌دهنده و جلوگیری‌کننده از رسوب در محصولات مختلف شناخته میشود.
ساده بخواهم بگم در واقع اروزیل فسیل یک شبکه سه بعدی درست می‌کند که ویسکوزیته رزین بالا می‌برد و ذرات سنگین را معلق می‌کند، درست مثل یک تور نامرئی ذرات رو نگه میدارد و اجازه نمی‌دهد تا ته نشین شوند. بنظرم گفتن یک تجربه شخصی که در پروژه های صنعتی بدست آوردم، خالی از لطف نیست. شما با پاشیدن فقط ۰.۵% اروزیل فسیل توی رزین، نه تنها رسوب رو نابود میکنید، بلکه هزینه های شما هم تا ۳۰% کم میشود.
بیایید یه مثال واقعی برای شما بزنم. من سه سالی هست که به بعضی از شرکت‌هایی که با مواد شیمیایی سروکار دارند مشاوره می‌دهم. همین پارسال بود که یکی از شرکت‌های رنگسازی پیش من اومدند و مشکلشون این بود که رنگ‌های پایه رزینی که تولید می‌کردند بعد از یک هفته رسوب می‌داده و حسابی صدای مشتری‌هاشون در آورده بود. بعد از تست‌های آزمایشگاهی به آنها گفتم: ۰.۸% اروزیل فسیل به فرمولاسیون اضافه کنید. بدون اغراق میگم که بعد از 3 ماه 95% رسوب گذاری کاهش پیدا کرده بود. اینجاست که علم حرف اول و آخر میزند.
چطور از اروزیل فسیل توی خط تولید استفاده کنیم؟
قبل از اینکه این مبحث شروع کنم، لازمه به شما بگم که هر شرکت و حتی محصولی فرمولاسیون تولید خودش را دارد و چیزی که من دارم در اینجا با شما به اشتراک می‌گذارم، فرمولاسیون عمومی اضافه کردن اروزیل فسیل به محصولات رزینی می‌باشد.
۱. میزان مصرف: بین ۰.۲% تا ۱% وزن رزین باید استفاده شود (میزان دقیق بستگی به چگالی ذرات داره).
۲. مخلوط کردن: حتماً از میکسرهای دورکند استفاده کنید تا ذرات اگلومره نشوند!
۳. تست کنترل کیفیت: بعد از ۲۴ ساعت، یه نمونه بردارید و ببینین رسوبی وجود داره یا نه.
اگلومره (Agglomerate) یعنی چی؟
به زبان ساده بخواهم بگم اگلومره زمانی رخ می‌دهد که ذرات ریز (مثل پودر اروزیل) به هم میچسبند و کلوخه های درشت تشکیل می‌دهند.
سوالات متداول (FaQ)
رزین ما شفافه، آیا استفاده از اروزیل فسیل(فوم سیلیکا) محصول ما را تیره نمی‌کند؟
اگر رزینتون شفافه، از گرید خاص اروزیل (مثل Aerosil ۲۰۰) استفاده کنید تا کدر نشود.
آیا استفاد از اروزیل فسیل در برخی از محصولات که قیمت پایینی دارند، مقرون به صرفه است؟
بله، قیمت هر کیلو اروزیل شاید بالاتر از افزودنیهای معمولی باشه، اما با کاهش ضایعات و افزایش کیفیت، در کمتر از ۶ ماه هزینه هاتون جبران میشود.
اروزیل فسیل برای رزین‌های حساس به دما هم مناسب است؟
بله، حتی توی رزین های اکریلیک که فقط تا ۸۰ درجه حرارت می‌بینند هم کاملا پایدار میماند.
اروزیل فسیل از کجا بخرم؟
پودر اروزیل فسیل چینی را می توانید مستقیماً از شرکت بازرگانی پیلار تجارت که وارد کننده این افزودنی شیمیایی از کشور چین می‌باشد، تهیه کنید.
نویسنده: بهروز زرقانی