پیگمنت

پیگمنت یا pigment (رنگدانه) از واژه یونانی pingere به معنای رنگ کردن گرفته شده است و ماده‌ای است که با استفاده از جذب طول موج انتخابی می‌تواند رنگ نوری انعکاسی یا انتقالی را تغییر دهد. یک پیگمنت باید نسبت به موادی که قرار است به آن رنگ دهد ، از خاصیت رنگ دهی بالایی برخوردار باشد. و همچنین باید در دمای محیط به شکل جامد باقی بماند.

دوام و ثبات رنگ از جمله ویژگی‌های مطلوب یک پیگمنت در زمینه کاربردهای صنعتی و هنری به‌شمار می‌رود. بنابراین به پیگمنت‌های بی دوام نیز رنگدانه فرار اطلاق می‌شود. پیگمنت‌های فرار در مرور زمان و یا با در معرض نور قرار گرفتن، محو می‌شوند تا جایی که نهایتاً رنگ آن‌ها رو به سیاهی می‌زند.

همچنین بد نیست بدانیم پیگمنت یا رنگدانه با رنگ متفاوت است. تفاوت آنها در این است که رنگ باید توسط ماده مورد رنگرزی جذب شود در حالیکه پیگمنت فقط سطح جسم را رنگی می‌کند. پیگمنت‌ها در آب نامحلول هستند. اما می‌توان آنها را مانند رنگدانه‌های مورد مصرف در نقاشی ، توسط حلال مناسبی به صورت سوسپانسیون در آورد.

پیگمنت ها عمدتا برای رنگ بخشیدن به رنگ ، جوهر ، پلاستیک ، پارچه ، لوازم آرایشی و مواد غذایی ، لاک ها، رنگ های روغنی، رنگ های سلولزی، رنگ های پلاستیکی، مرکب های چاپ و رنگرزی کاغذ و تاسیسات آهنی و … کاربرد دارند. امروزه پوشش سطح وسایل فلزی و چوبی بناها، وسایل نقلیه و … اهمیت فراوانی دارد. زیرا این وسایل توسط رنگ از عوامل مختلف مثل هوا ،رطوبت و ترکیبات شیمیایی محافظت می‌شوند ، لذا صنایع پوششی نیز عمده‌ ترین موارد استفاده پیگمنت ها می‌باشند.