سورفکتانت آمفوتریک

سورفکتانت آمفوتریک به یک سورفاکتانت که همزمان گروه هیدروفیل آنیونی و کاتیونی را دارا است و همراه با آن حاوی یون های همافروودیتیک است که قادر به تشکیل کاتیون یا آنیون با توجه به شرایط ( مانند تغییرات pH ) محیط هست ، اشاره دارد. به بیان دیگر ترکیبات فعال سطح با هر دو خاصیت اسیدی و قلیایی به عنوان سورفاکتانتهای آمفیوتریک شناخته می شوند. سورفاکتانت های آمفوتریک شامل دو گروه اصلی ، یعنی بتایین ها و سورفکتانت های آمفوتریک واقعی هستند.
مطابق آنچه که پیشتر گفتیم ، سورفکتانت های آمفوتریک حاوی دو نوع است که یکی از آنها به pH حساس است و دیگری در تمام رده های pH حساس نیست و از نظر عملی ، بخش كاتیونی معمولاً پذیرفته شده از نمك آمین یا گروه چهارگانه آمونیوم هیدروفیل است در حالی كه قسمت آنیونیك كربوكسیلات ، سولفونات ، فسفات هیدروفیل به ویژه ، آمینو اسیدهای اسید آمینه ، نوع آمینو اسید است كه شامل هر دو آمینو و كربوكسی یا آمونیوم درون مولكولی است.
گروه آبدوست سورفکتانت آمفوتریک دارای بار منفی و مثبت است ، بنابراین بار خالص مولکول صفر است. مشخصه اصلی سورفاکتانت های آمفوتر این است که رفتار آنها به pH بستگی دارد. برای محلول های اسیدی ، مولکول بار مثبت را به دست می آورد و مانند یک سورفاکتانت کاتیونی رفتار می کند ، در حالی که در محلول های قلیایی بار منفی می شود و مانند آنیونی رفتار می کند. در نقطه ایزوالکتریک فردی آنها ، خواص سورفاکتانت های آمفوتریک بسیار شبیه به سورفکتانت های غیر یونی است.
سورفکتانت های آمفوتریک بسیار مناسب برای استفاده در فرمولاسیون هایی هستند که حاوی الکترولیت زیادی هستند و با سایر انواع سورفاکتانت سازگار هستند ، لذا در محصولات مراقبت شخصی به عنوان مثال : شامپوها و نرم کننده های مو ، صابون های مایع و لوسیون های تمیز کننده و در مواد پاک کننده همه منظوره و صنعتی مورد استفاده می باشند. حجم کل سورفکتانت آمفوتریک مصرف شده در محصولات تجاری امروزه نسبتاً بسیار اندک است ، اما به دلیل درخواست سورفکتانت های خفیف ، انتظار می رود که مصرف این مواد شیمیایی در آینده بسیار افزایش پیدا نماید.