مواد اولیه پلیمری

مواد اولیه پلیمری (پلیمر) | بازرگانی پیلار تجارت

مواد اولیه پلیمری

زمانی که اسم پلیمر را میشنوید به احتمال زیاد کلمه پلاستیک برای شما یادآوری خواهد شد، این مطلب کاملا درست بوده و پلاستیک ها از جمله پلیمر های مصنوعی هستند از دیگر مثال هایی که میشود برای این نوع از پلیمر ها بیان کرد میشود به لاستیک و چوب که از هیدروکربن های ساده، ایزوپرن ساخته شده اند اشاره کرد.شایان ذکر است که علاوه بر دسته پلیمر های مصنوعی، دسته دسگری از پلیمر ها تحت عنوان پلیمر های طبیعی هم وجود دارد. محصولات پلیمری به عنوان موادی که از زنجیره های تکراری و طولانی محصولات ساخته شده اند، متناسب با نوع مولکول هایی که به یکدیگر پیوند خورده اند و همچنین نحوه اتصال آنها ویژگی این مواد متفاوت جلوه خواهد کرد. به عنوان مثال برخی ازمحصولات پلیمری مانند لاستیک و استر قابلیت خم شدن دارند یا نوع دیگر این مواد مانند اپوکسی و شیشه ساختار سختی دارند. مواد پلیمری در هر ساختار که باشند در تمامی بخش های زندگی امروزه (از بطری آب تا انواع ابزار ها، و پلیمر های طبیعی مثل ماهیچه ها، پروتئین ها، ژن ها و…) نقش ایفا میکنند.

ساختار مواد پلیمری

همانطور که در بخش قبل گفته شد پلیمرها ساختار تکراری و طولانی دارند، برای درک بهتر این مطلب میتوان از پلی اتیلن به عنوان برکاربرد ترین پلیمرساخته شده ( پلیمر مصنوعی) نام برد. این ماده از گاز اتیلن ساخته شده است پس با توجه به توضیحی که در ابتدا جمله داده شده میتوان نتیجه گرف که پلی اتیلن از تکرار واحد های اتیلن ساخته شده است. همچنین از به هم چسبیدن ملکول های پروپیلن به یکدیگر، ملکول پلی پروپیلن یا همان پلی پروپن بوجود می آید

تاریخچه

با یک نگاه به تاریخچه محصولات پلیمری میتوان این مطلب را دریافت کرد که انسان ها از همان ابتدا حتی بدون داشتن آگاهی از ماهیت و کاربرد های این مواد، همواره از این مواد در زندگی روزمره خود استفاده میکردند زیرا پلیمر ها در تمامی سیستم های زنده یافت میشوند. بطور مثال ماهیچه ها، ژن ها و حتی کروموزوم های بدن از جمله مواد پلیمری طبیعی هستند، همچنین بسیاری از محصولات دیگر از جمله چسب ها، رزین ها، لاستیک ها، فوم ها، رنگ ها و پلاستیک ها تماما سازه های پلیمری هستند. محصولات پلیمری از دو واژه پلی و مر که به ترتیب به معنای بسیار و جزء هستند تشکیل شده اند که دارای وزن کم و پایداری در مقابل مواد شیمیایی، همچنین خواص فیزیکی و مکانیکی کارآمد هستند. رفته رفته با گذر زمان، در قرن بیستم مواد پلیمری (عمدتا شامل عنصر کربن , هیدروژن , اکسیژن, نیتروژن و گوگرد) زمینه ساز تحولات چشمگیر در پیشرفت تکنولوژی و تغییر سبک زندگی بشر شده اند. انسان ها از مواد آلی موجود در طبیعت ( غالبا هیدروکربن) استفاده کرد و از آن طریق توانست محصولات مصنوعی ایجاد کند.

 

انواع و کاربرد

میتوان پلیمرها را با توجه به تاثیر حرارت بر آنها به دو دسته جنرال ترموپلاستیک‌ (گرمانرم) و ترموست‌ (گرماسخت)  تقسیم کرد. باتوجه به کاربرد های فراوان، متنوع و گسترده این محولات، در ادامه با برخی از انواع این مواد و کاربرد آنها در صنایع مختلف آشنا خواهیم شد.

ترموپلاستیک‌ها

احتمالا معروف ترین پلیمرهایی که میشناسیم در دسته ترموپلاستیک ها که در زبان عامیانه تر به آنها پلاستیک گفته میشود جا گرفته باشند که دارای قابلیت بازیافت به دلیل دارا بودن ویژگی ذوب شدن در برابر حرارت و منجمد شدن مجدد در برابر سرد شدن، جا گرفته باشند.

ترموست‌ها

ترموست ها دسته کوچک تری را تشکیل میدهند که این امر به دلیل عدم قابلیت بازیافت برای آنها میباشد چراکه آنها مانند ترموپلاستیک ها در برابر گرما ذوب نمیشوند بلکه یا سخت میشوند (مثل ملامین در ظروف) یا میسوزند . از دیگر انواع این دسته میتوان به رنگ ها، رزین ها، چسب ها و لاستیک ها اشاره کرد.

بطور کلی پلیمر های مختلف دارای وزن های ملکولی متفاوتی نیز میباشند که این امر سبب تفاوت در نوع کاربرد آنها شده است. حال اگر پلیمر هارا به سه دسته وزن ملکولی پایین، متوسط و بالا تقسیم کنیم درمیابیم که وزن پایین به عنوان رمان کننده، وزن متوسط به عنوان واکس های مخلوط پذیر با پارافین و وزن بالا بهترین دسته برای تولید پلاستیک هستند.

با در نظر گرفتن فعالیت گسترده شرکت پیلار تجارت در زمینه مواد اولیه رنگ و رزین در ادامه به بررسی برخی از مواد پلیمری که در حوزه فعالیت این شرکت جا گرفته اند، خواهیم پرداخت.

 

  • کوپلیمر و هموپلیمر

در دسته بندی انواع پلیمر، کوپلیمر، پلیمری است که طی کوپلیمریزاسیون از 2 نوع مونومر یا بیشتر ساخته شده باشد. در مقابل هموپلیمر تنها از یک مونومر تشکیل شده است. از انواع کوپلیمر میتوان به رزین کوپلیمر اشاره کرد.

هموپلیمر

کوپلیمر

رزین کوپلیمر

 

 

  • PVC

 

پلی وینیل کلراید که بیشتر با نام PVC برای ما آشنا میباشد، نوعی پلاستیک است که به علت ارزان بودن آن و همچنین راحتی در سرهم بندی آن، بسیار پرکاربرد است و توانسته نام خود را در بین ارزشمند ترین محصولات پتروشیمی جای دهد. امروزه  این ماده جایگزین مواد ساختمان سازی سنتی مانند چوب، سیمان و آسفالت در ساختمان سازی میباشد. از دیگر کاربرد های این محصول در صنایع مختلف میتوان به برش عمودی پنجره‌ها، صفحات گرامافون، لوله‌کشی (به علت ارزان بودن طبیعی و انعطاف‌پذیر بودن)، کانال، لوازم نصب کردنی، کیف‌های ارزان قیمت، پنجره‌های تاریک (بدون دید) و در شکل نرم آن برای لباس، اثاثه یا لوازم داخلی نظیر پرده، کف‌سازی و ساختن سقف، پوسته کابل‌های الکتریکی، توپ‌های بازی سبک‌وزن وجود دارد.

همچنین میتوان از U-PVC تحت عنوان پی وی سی سخت با سطح خارجی سفید و مقاومت بالا در برابر ضربه، که در ساخت در، پنجره و دیواره های خارجی یک ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند، نام برد.

پی وی سی 1202

پی وی سی 1302

پی وی سی اروند 6834

پی وی سی اروند 7244

پی وی سی سابیک 701

پی وی سی سابیک 703

پی وی سی هانوا 2070

پی وی سی هانوا 3090

پی وی سی هانوا p1300

  • پلی اتیلن (PE)

پلی اتیلن دارای ساختار کریستالی نرم و همچنین قابلیت ارتجاع میباشد. در نتیجه برای ساخت پلاستیک در تمام دنیا کاربردی شمرده میشود. همچنین ترکیب سازنده این محصول معمولا از گاز طبیعی و نفت خام است. از انواع آن میتوان به پلی اتیلن سنگین (HDPE)، پلی اتیلن سبک (LDPE)، پلی اتیلن خطی (LLDPE)، پلی اتیلن خیلی سبک  (VLDPE)، پلی اتیلن با اتصالات عرضی (XLPE)و کوپلیمرهای اتیلن – وینیل استر اشاره داشت.

این ماده با نام هایی مثل polythene نیزشناخته میشود. از جمله کاربرد های این محصول میتوان از تولید روکش کابل‌ های برق، ساخت لوازم بسته‌ بندی، صنایع خودرو سازی، ساخت لوازم خانگی، مصالح عایق ساختمانی و… نام برد.

پلی اتیلن سابیک M500026

پلی اتیلن سابیک 118NJ

پلی اتیلن EVA

اتیلن وینیل استات eva

 

  • پلی استایرن

این پلاستیک دارای مقاومت بالا در برابر آب و سایر حلال ها میباشد. از نظر فیزیکی چگالی این محصول بین 10-50 کیلوگرم بر متر مکعب متغیر است و این امر در حجم و اندازه آن بسیار موثر است،قابلیت شناور شدن روی آب که موجب استفاده بسیار آن در مصارف صنعتی میشود، مقاومت، استحکام کششی و استحکام ضربه متغیر بر اساس میزان خالصی آن بطور مثال مدل های معولی آن مقاومت کمی دربرابر شیشه داشته و مدل های مستحکم آن برای ساخت مقاوم ترین اشیا استفاده میشود. با این حال نمیتوان از معایب این محصول مثل خشک و شکننده بودن بیش از حد ( تا جایی که به آن کریستال میگویند)، مقاومت پایین در برابر اشعه UV، اشتعال زت بودن زیاد و… چشم پوشی کرد.

از جمله موارد مصرف این پلاستیک میتوان به استفاده آن در ظروف پلاستیکی یکبارمصرف به علت شفافیت و تراکمی که دارد، لوازم بهداشتی، اسباب بازی کودکان، لوازم ورزشی و همچنین صنعت اتومبیل سازی و… اشاره داشت، این ماده به علت دارا بودن خاصیت دی الکتریک مولکول های تشکیل دهنده آن، یکی از ترکیبات مهم در صنایع الکتریکی به شمار میروند.

پلی استایرن

پلی استایرن ABS

  • پلی پروپیلن

پلی‌پروپیلن، یکی از پرمصرف‌ترین پلیمرهای جهان است. این محصول یک پلیمر گرمانرم است و مقاوم در برابر حلال‌های شیمیایی، بازها و اسیدها می‌باشد. و به علت داشتن سختی و سفتی پایین دارای ویژگی فشاری خوبی میباشد و به آن این امکان را میدهد که بعد اعمال فشار به حالت اولیه خود برگردد.  از دیگر ویژگی های پلی پروپیلن مسبت به سایر مواد پلیمری میتوان به قیمت پایین PP،  وزن مخصوص  و سبک، نعطاف‌پذیری، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متغیر، طیف گسترده تولید،  افزایش کاربرد در وسایل و تجهیزات پزشکی و…، افزایش مصرف بصورت آلیاژ با دیگر پلیمرها، جایگزینی با پلیمرهایی مانند PS, PEو… . این محصول به علت قدرت جذب فشار در صنایع هوافضایی و وسایل کنترل رادیویی بکار میرود. از دیگر کاربردهای این محصول میتوان به بازه فیلم و ورق، قالب‌گیری دمشی، قالب‌گیری تزریقی، بسته‌بندی غذایی،نساجی، تجهیزات آزمایشگاهی و پزشکی، لوله، کاربردهای صنعتی و ساختمانی و اجزاء خودرو و دارای متقاضی بالا در صنایع تولید وسایل تقویت شده با الیاف، تولید نخ فیلامنتی، تزریق پلاستیک و تزریق بادی است.

پلی پروپیلن

  • دی اکتیل فتالات  (DOP)

DOP یکی از پلاستیزرهای بسیار پرکاربرد در پردازش پلاستیک است و همچنین به عنوان نرم کننده در مخلوط خمیر و خمیر PVC و به عنوان افزودنی در بسیاری از فرایندها استفاده می شود. روغن DOP یک مایع شفاف و بیرنگ، با بوی خفیف و متراکم تر از آب، با قدرت ترکیب با اکثر حلال های آلی ولی نامحلول در آب، بهره وری بالا ، فراریت کم ، مقاومت در برابر اشعه ماورا بنفش ، ضد آب و مقاوم در برابر سرما است. که از جمله دیگر نام های آن دی اتیل هگزیل فتالات،  DEHP و… میباشد. این محصول بدون ایجاد تغییر در ساختار شیمیایی پلیمر در خواص فیزیکی و شیمیایی آن تغییر ایجاد میکند. این ماده سریعا ژله ای شده و در کاربردهای رنگ لاکی ، از بین بردن ترک ها ، افزایش مقاومت و ایجاد سطح صاف موثر است. از دیگر کاربرد های آن، ساخت طیف وسیعی از پلاستیک ها و محصولات پوششی،

پردازش انواع کوپلیمر وینیل کلرید و رزین الیاف مانند فیلم، به عنوان سیال دی الکتریک در خازن ها، کف پی وی سی کفش ، چرم مصنوعی ، غشای ضد آب ، رنگ ، لاک ، پوشش کف و شیلنگ ،همچنین در فرآیند پرداخت، تولید گرانول پی وی سی ، در ارزیابی ریسک آلودگی مواد غذایی، در دستگاههای پزشکی مانند لوله و کیسه های داخل وریدی ، کاتترهایو  IV و…

روغن DOP اکیانگ

روغن DOP ال جی

 

  • گلیسیرین

گلیسیرین به عنوان یک ماده 3 کربنه در حالی که با هر نسبتی در آب و اتانول حل میشود در دیگر حلال ها محلولیت بسیار کمی دارد همچنین در حلال های آلی مثل کلروفوم وبنزن و… نامحلول است. گلیسرول یک ماده شفاف و بی رنگ و بی بو و چسبناک با طعم شیرین و غیر سمی است. کاربرد های این محصول شامل تولید صابون های شفاف، صنایع بهداشتی و آرایشی، روغن کاری ابزارها، دارو و … میباشد.

گلیسیرین تایلندی

گلیسیرین کره

روغن کرچک هندی

امولسیون

  • هاردنر

هاردنر به معنای سخت کننده میباشد و در برخی از مخلوط ها باعث افزایش مقاومت میشود، ولی ویژگی های این ماده موجب میشود که بشود از آن به عنوان ترمیم کننده یا کاتالیزور در طی فرآیند اختلاط نیز استفاده کرد. پس هاردنر میتواند به عنوان  شتاب دهنده هم شناخته شود. اگر این ماده به شکل مایع یا پودر روی سطوح ریخته شود باعث افزایش مقاومت سطحی میشود یا عنوان جزء واکنش زا و سخت کننده در محصولات دو جزئی رزینی مانند اپوکسی ها ، سیلیکونها فعالیت دارد (بدون هاردنر،رزین اپوکسی هیچگاه به خواص مکانیکی و شیمیایی چشمگیر دست پیدا نمی کند).

هاردنر در ترکیب اپوکسی ها برای ساخت و ساز در محل هایی با دمای پایین و رطوبت بالا استفاده میشود. این ماده دارای انواع پلی آمیدی ( برای پرایمر های سنگین و چشب مصالح ساختمانی)، پلی آمینی ( برای پوشش کف های نیازمند به مقاومت شیمیایی مثل آزمایشگاه ها)، آنهیدرید ( برای تجهیزات برقی و الکترونیکی)، فنالامین ( عمدتا در صنعت کشتی سازی همچنین برای پوشش مواد مختلف فلزی و…) میباشد.

هاردنر

 

در یک نگاه کلی به کاربرد های پلیمر ها خواهیم داشت:

  • حمل و نقل
  • ساختمان
  • پتروشیمی
  • خودروسازی
  • غذایی
  • نساجی
  • برق و الکترونیک
  • پزشکی و مهندسی پزشکی
  • عمران
  • نظامی
  • صنعت پتروشیمی
فروش مواد اولیه شیمیایی

فروش مواد اولیه شیمیایی | پیلار تجارت

فروش مواد اولیه شیمیایی

آلیاژ، یون، اشتعال زا، گرانول، پودر و… همه کلماتی هستند که زمانی که به گوش میرسند، یک کلمه را برای ما تداعی میکنند، « مواد شیمیایی ». با پیشرفت تکنولوژی گستره استفاده از این مواد هم روز به روز گسترده تر میشود و این امر موجب شده در طی چند دهه اخیر خرید و فروش مواد شیمیایی جحم معاملات بازار جهانی را در طی چند دهه اخیر دستخوش تغییرات صعودی فراوان بکند که البته این روند همچنان شکل صعودی آمار و ارقام را در منبع های گوناگون را برای خود حفظ کرده است.

این دسته از مواد در موارد بسیاری زیادی کاربرد دارند مثل داروسازی، آزمایشگاهی، تجهیزات نظامی، کشاورزی، الکترونیک و…

با یک نگاه تجاری درمیابید که این حجم از کاربرد به معنای توانایی ایجاد کسب و کار های جدید در این زمینه میباشد یا حتی فعالان فعلی هم میتوانند مسیر پیشرفت و گسترش کار خود را قوی تر بپیمایند. البته موقعیت جغرافیایی را در این مورد نباید دست کم گرفت، چرا که برخی از کشور ها تنها در صنعت تولیدات خوش درخشیدند در مقابل، برخی دیگر صرفا وارد کننده میباشند البته گروهی هم هستند که در بین این دو توازن برقرار کردن و دوجانبه فعالیت میکنند.

اما ایجاد اشتغال و گسترش آن تنها یک روی سکه میباشد و در روی دیگر این امر یعنی رقبا بیشتر و تلاش بسیار بیشتر نه تنها برای موفق شدن بلکه برای باقی ماندن در این عرصه.

در تجارت مواد شیمیایی میتوانیم شناخت بازار را مهم ترین اصل پیشرفت و بقا بدانیم. در ادامه میخواهیم برخی از این عوامل را باهم مقایسه کنیم.

بهتر است پیش از ورود به بازار خرید و فروش کمی به طور اختصاصی درباره مواد شیمیایی صحبت کنیم.

این دسته مواد را به طور عمده میتوان به دو دسته اصلی آلی و معدنی، با خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوت تقسیم کرد.

مواد معدنی

 

در ساده ترین تعریف این مواد میتوان گفت که این دسته توسط طبیعت و به شکل جامد ساخته میشوند. در ترکیبات مواد معدنی موادی مانند اکسیژن، کلسیم، منیزیم و… را در خود جای دادند. برای مثال میتوانید کانی بنتونیت را که در معادن وجود دارد در نظر داشته باشید.

 

مواد آلی

این مواد بر پایه کربن هستند و چون کربن 4 ظرفیتی میباشد این مواد هم ساختار 4 وجهی دارند. امروزه این مواد در طی فرایند های شیمیایی ساخته میشود اما در گذشته از بدن موجودات و گیاهان و همچنین بقایای آنها بدست میآید. کانی بنتونیت را به یاد دارید؟ ماده بنتون شکل آلی کانی بنتونیت میباشد.

 

حال اگر کمی بیشتر به خواص این مواد توجه کنید درمیابیم که برخی از مواد شیمیایی همانند: سرب، نیترات جیوه، آرسنیک و… جزو « مواد سمی» یا گروهی دیگر مثل بنزن، استون، سولفید سدیم و… جزو «مواد قابل اشتعال» دسته بندی میشوند، البته دسته بندی های دیگری مانند «گاز های سمی» و «مواد منفجره» نیز وجود دارند.

 

اما برای ورود به این عرصه چه چیز هایی را باید بدانیم؟

 

بازار هدف

 

اگر بخواهیم در حوزه خرید و فروش مواد اولیه شیمیایی، بازار فروش خود را مشخص کنیم. ابتدا باید بدانیم که محصولات ما در کدام یک از مشاغل و صنایع مورد استفاده قرار خواهند گرفت؟ مواد شیمیایی در ارتباط با حوزه گسترده ای از  مشاغل هستند که در ادامه به معرفی برخی از آنان خواهیم پرداخت.

  • صنایع آبکاری و ریخته گری
  • صنایع آزمایشگاهی
  • صنایع مواد شوینده
  • صنایع آرایشی و بهداشتی
  • صنعت چاپ
  • صنعت کاشی و سرامیک
  • صنایع دارویی
  • صنعت رنگ و رزین
  • صنعت تولید پوشش های صنعتی
  • صنایع لاستیک و پلاستیک و پلیمر
  • صنایع غذایی

 

چند نکته مهم در فروش مواد شیمیایی

 

اگر تازه وارد این صنعت شده اید قطعا رعایت این نکات کمک شایانی به شما خواهد کرد و حتی اگر در این زمینه شخص با تجربه ای هستید باز هم این نکات برا ی بررسی زیر ساخت ها، کاربردی خواهد بود.

بیائید از بدیهی ترین مورد شروع کنیم.

 

  • در قدم اول میبایست از نظر آماری بازار عرضه و تقاضا را بررسی کنید. به یاد داشته باشید که بازار و مشتریان جدید منطقه مهم ترین گروه های هدف شما هستند.
  • بازاری را که در مرحله قبل پیدا کردید، به طور مداوم در یک بازه زمانی کوتاه چک کنید و تغییرات آن را در عملکرد خود لحاظ کنید.
  • تا اینجا شما احتمالا بازار مورد نظر خود را انتخاب کرده اید پس به شناسایی تولید کنندگان یا شرکت های بازرگانی بزرگ مرتبط بپردازید. ساده تر بیان میکنم، « رقباتان را بشناسید».
  • تامین کننده ها را فراموش نکنید. چرا که داشتن یک همکاری مشارکتی مطمئنا به پیشرفت هر دو گروه کمک خواهد کرد.
  • قبل تهیه فروش مواد شیمیایی حتما حاشیه سود آن را تخمین بزنید چراکه در تجارت مواد شیمیایی، بطور مثال تا 8% سود بسیار کم است.
  • در نهایت شما میبایست کالای خود تا از تولید کننده های داخلی یا از طریق واردات تامین کنید، قبل انتخاب یکی از این دو روش حتما یکسری از فاکتور ها مثل ارزش افزوده و یا مقرون به صرفه بودن واردات از کشوری مثل چین، را در نظر بگیرید.

 

بازار جهانی خرید و فروش مواد شیمیایی

  • بازار مواد شیمیایی در جهان

برای تامین مواد اولیه صنایع گوناگون خرید و فروش مواد اولیه شیمیایی تبدیل به یک حوزه اقتصادی فعال در دنیا شده است. مانند سایر بازار ها، تبادلات مالی برای تهیه مواد شیمیایی از فاکتور های جهانی مختلفی تاثیر گرفته و در نتیجه میتواند در اقتصاد کشور ها بسیار تاثیرگذار تلقی شود.

درست است که مواد شیمیایی در تمامی بخش های یک کشور مورد استفاده قرار میگیرند و این مسئله بسیار مهم است اما، حفظ سلامتی موجودات و محیط زیست در درجه اولی از مسائل مهم است. نتیجتا برای استفاده سالم این محصول باید نکاتی رعایت شود که در آخر مقاله به آن اشاره میشود.

در جملات فوق به این مطلب اشاره شد که مواد اولیه شیمیایی بسیار کاربرد ها و انواع مختلفی دارند ولی در بین آنها، برخی در جهان بیشتر مورد استفاده قرار خواهند گرفت و در نتیجه خرید و فروش آنها بیشتر در لیست تاجران، تولیدکنندگان و خریداران با توجه به جغرافیا کشور خود، قرار خواهد گرفت.

 

باهم نگاهی به برخی از این مواد به اختصار خواهیم انداخت.

مثلا:

  • اسید سولفوریک که به عنوان حلال در تولید مواد شیمیایی مختلفی از جمله نفت و گاز بکار میرود،
  • پروپیلن گلایکول به عنوان ضد یخ (این ماده نسبت به اتیلن گلایکول سمیت کمتر اما قیمت بالاتری دارد.
  • با توجه به میزان بالای مصرف لوازم آرایشی-بهداشتی در نتیجه مصرف سدیم هیدروکسید نیز افزایش یافته چراکه این ماده در تولید لوازم آرایشی-بهتداشتی و شوینده ها و… استفاده میشود.
  • آمونیاک برای تولید کود
  • کربنات سدیم برای تولید شیشه استفاده میشد و همچنین در صنایع غذایی نیز پرکاربرد است.
  • بنزن که سرطان زاست اما به علت استفاده از آن در صنایع پرکاربرد مثل بنزن بسیار مورد استفاده قرار میگیرد.

 

در این بین موادی هستند که از لحاظ خطرساز بودن، مشهور میباشند. «اسیدها» موادی که برای همگان تحت عنوان یک محصول خطر آفرین شناخته شده است. در نتیجه فروش آن نیز نیازمند رعایت پروتکل های مختلف میباشد.

اسید ها در انواع مختلفی از جمله فرمیک اسید، استیک اسید، اسید بنزوییک، نیتریک اسید، فسفریک اسید، سولفوریک اسید و… دسته بندی شده و در صنایع مورد استفاده قرار میگیرند. به علت خطر ساز بودن، این مواد نباید به افراد متفرقه فروخته شود و باید در هر دو بخش فروش و نگداری آن، جوانب استاندارد و احتیاط رعایت شود. به طور مثال:

  • اسید ها بسیار خطرناک و سمی هستند و با یون هیدروژن بسیار واکنش میدهند. از اینرو میبایست در محل و ظروف نگهداری آن ها نهایت دقت را به خرج داد. این مواد همچنین میتوانند متناسب با میزان واکنش پذیری خود در رنج ضعیف تا قوی جای بگیرند.
  • با توجه به میزان خطر آفرینی این مواد، میبایست حتما در استفاده از برچسب ها و حفظ استاندارهای مواد شیمیایی در طبقه بندی، بسته بندی و نحوه انبار کردن آنها دقت عمل مورد نیاز را به خرج داد.
  • حداکثر زمان نگهداری ماده از سفارش تا تحویل میبایست 15 روز باشد. چراکه برخی از انواع این مواد ممکن به بیرون نشت کرده یا بخارات سمی در فضا منتشر کنند و یا حتی باعث آتش سوزی شوند.
  • با توجه به خطرات جبران ناپذیر این مواد، اسید ها نباید به افراد زیر 18 سال فروخته شوند.
  • فروش این ماده باید حتما با دارا بودن کارت شرکت یا کارت های شناسایی صورت بگیرد.

 

 

شرکت های فروشنده مواد اولیه شیمیایی، برای رقابت در بازار از روش های مختلفی استفاده میکنند و برای این منظور سعی به عمل آورده که خدمات بسیاری را به مشتریان خود ارائه کنند. در ادامه بیشتر درباره این روند صحبت خواهیم کرد.

 

 

انواع فروشندگان و نحوه ثبت سفارش

 

فروشندگان را میتوان به سه دسته تولیدکنندگان، وارد کنندگان و توزیع کنندگان تقسیم کرد که به طور عمده یک فعالیت را انجام میدهند اما در فروش برخی از مواد با توجه به قوانین و شرایط کشور تا حدی متفاوت عمل میکنند.

 

همراه ما باشید تا بیشتر با ساز و کار این دسته ها آشنا شویم.

 

  • شرکت های مختلف در فروش مواد اولیه شیمیایی سیاست های متفاوتی را از خود نشان میدهند. به طور مثال تنها برخی از شرکت های تولید کننده به شرکت های تجاری محصول خود را نمیفروشند، در این حالت اگر شما قصد دارید که آن محصول را صادر کنید آنها میتوانند خود برای شما جنس را صادر کنند و میتوان گفت در این حالت شما نقش واسطه را بازی خواهید کرد. البته این مطلب برای تمامی تولیدکننده ها صدق نخواهد کرد.

 

  • اما برخی خط مشی ها برای تمامی فروشندگان یکسان خواهد بود. به طور مثال برای پذیرش میزان شفارش باید بسیار دقت کرد زیرا برخی اوقات میزان سفارش بیش از حد متعارف میباشد.

 

  • حمل و نقل بار متناسب با میزان سفارش است برخی از سفارشات که حجم بالایی دارند در صورتی که جامد باشند از کیسه های 1000 کیلویی و همچنین اگر مایع باشند توسط تانکر یا بشکه های 300 یا 100 کیلویی جابجا میشوند.

 

  • درخواست های مبنی بر ثبت سفارش، استعلام قیمت و سایر درخواست های رسمی، میبایست بر روی سربرگ رسمی شرکت درخواست کننده تایپ شده و ارسال شود.

 

  • هنگام صدور فاکتور در صورت داشتن چندین سفارش میبایست برای هریک فاکتور جداگانه ای صادر کرد.

 

  • پس از انجام مراحل فوق باید به مشتری اطلاع رسانی و در صورت نیاز، توضیحات به خریدار داده شود. و از این طریق روند خرید را پیگیری کرد.

اما انجام مراحل فوق نیازمند انجام اعمالی چون داشتن برنامه کاری مشخص و روتین، بررسی و تحلیل عملکرد ها به طور منظم بطور مثال هر ماه و هر سال، ثبت شرح تماس های روزانه همراه با نتیجه، بروز بودن اطلاعات محصولات در بازار به صورت روزانه، بررسی ظهور رقبا جدید، بررسی محصولات و آمار میزان درخواست برای آنها، مدیریت روند تولید، شناسایی خریداران، پیگیری خط تولید، رسیدگی به شکایات خریداران، پیش بینی تحولات بازار، بروز رسانی محصولات و قیمت ها در سایت و… همه بخشی از مسئولیت های اولیه در حوزه فروش مواد شیمیایی میباشد.

  • اما چگونه میتوان از یک شرکت ثبت سفارش انجام داد؟

 

شرکت های بزرگ عمدتا دارای سایت اینترنتی میباشند که امکان بازدید محصول و خرید آسان را برای خریداران فراهم میاورد .

  • پس از مراجعه به سایت میتوانید وارد لیست محصولات شده و یا محصول مورد نظر خود را جستجو کنید.
  • سپس میتوانید از طریق آیکون های راه های ارتباطی و یا طریق تماس تلفنی با کارشناسان از استعلام موجودی محصول مطلع شوید.
  • همچنین میتوانید محصول مورد نظر خود را از طریق سایت و یا تماس تلفنی، ثبت سفارش انجام دهید ( البته نوع انجام فرآیند خرید با توجه به سیاست های کاری شرکت میباشد). پیشنهاد میشود از طریق تماس تلفنی برای خرید خود اقدام کنید تا همزمان بتوانید در صورت ایجاد سوال از راهنمایی کارشناسان نیز بهره مند شوید.
  • در نهایت پس از پایان مراحل ثبت سفارش و خرید، برای خریدار پیش فاکتور ارسال خواهد شد.

 

در یک نگاه کلی تا به اینجا از ماهیت مواد شیمیایی، بازار های خرید و فروش مواد شیمیایی، نکات و مسئولیت ها برای داشتن یک فروش اصولی و نحوه ثبت سفارش صحبت کرده ایم.

اگر کمی از فضای شرکت ها و کارخانه ها فاصله بگیریم به یکی از مهمترین و نام آشنا ترین محل های فروش مواد اولیه شیمیایی خواهیم رسید، «بازار ناصر خسرو».

در این خیابان به احتمال بسیار زیاد میتوانید انواع مواد شیمیایی را پیدا کنید با این تفاوت که احتمالا نمیتوان افراد متخصص در فروش مواد شیمیایی را یافت. با خرید از تمامی مراکز معتبر که دارای سایت های معتبر و بروز، نماد اعتماد الکترونیک (eنماد)، افراد متخصص و… میباشند، میتوانید از کیفیت مواد اولیه خود اطمینان حاصل کنید.

 

این نکته لازم به ذکر است که با توجه به نوسانات بازار، هرگونه تغییرات در محصول اعم از تغییر برند، تغییر قیمت و… باید روزانه در سایت بروزرسانی شود.

 

 

چشم انداز دور در حوزه تجارت مواد شیمیایی

با یک آمار کلی در میابیم که میزان مصرف مواد شیمیایی در جهان دائما رو به افزایش است، در نتیجه این حوزه یک بازار مناسب و سودمند برای سرمایه گذاری خواهد بود.

در حوزه فروش مواد شیمیایی، متخصصان یک آینده درخشان اقتصادی، پیش بینی کرده اند و آن را به عنوان یک بازار خوب برای سرمایه گذاری معرفی کرده اند.

اما چرا؟

نقش گسترده و موثر این مواد بسیاری از بخش های صنایع گوناگون، آنرا تبدیل به یک ماده عضو جدانشدنی و حیاتی صنعت، کرده است. صنایعی که ما از آن ها تحت عنوان بازار هدف نام برده ایم، مانند: صنعت بزرگ ارایشی و بهداشتی، شوینده، غذایی، دارویی، رنگ و حلال های شیمیایی و…

امروزه ایران با ساخت پالایشگاه ها و پتروشیمی های مختلف و متعدد، ایران موفق شده که در حوزه مواد اولیه شیمیایی نه تنها با تامین نیاز داخلی کشور بلکه با رونق صادرات این دسته محصولات، تحت عنوان یک تولید کننده بنام و بزرگ، میتواند باعث سود آوری عظیم به داخل کشود بشود.

اسید
دسته‌بندی نشده

اسید ها | بررسی انواع اسید و کاربردهای آن (بخش دوم)

اسید ها (بخش دوم)

  • خوردگی چیست؟

در یک تعریف ساده، خوردگی ناشی از دو واکنش کاهش و اکسایش است. که در طی فرایند تجزیه در قسمت آند (منفی) یون های فلزی که در محلول وجود دارند، باعث ایجاد ترکیبی جامد بر روی سطح فلز میشود؛ که گاهی خوردگی محدود به سطح شده و گاهی وسیع خواهد شد.

اگر بخواهیم ساده تر بیان کنیم، در صورت اکسید شدن تمام اتم های موجود در سطح یک فلز و آسیب به تمام سطح جسم، خوردگی رخ خواهد داد. این نوع خوردگی به خوردگی الکتروشیمیایی شناخته میشود. اگر بخواهیم این پدیده را در ارتباط با فلزات بیان کنیم، از واژه «زنگ آهن» استفاده خواهیم کرد.

از مطلب فوق نتیجه خواهیم گرفت که این پدیده در انواع مختلفی رخ خواهد داد.

انواع خوردگی
  • خوردگی یکنواخت

این نوع خوردگی در سطح مواد اتفاق میافتد و بسیار رایج و متداول است. این پدیده در سطح وسیعی از جسم رخ میدهد. به عنوان مثال میشود از «زنگ آهن» نام برد. در این حالت فلز رفته رفته نازک شده و در نهایت تخریب میشود.

  • خوردگی حفره ای

در ثر یک شکستگی موضعی و یا آسیب پوشش محافظ، یک خوردگی کوچک با یک سطح معمول ایجاد میشود. توسعه و پیشوری این نوع خوردگی غیر قابل پیش بینی میباشد، اما در نهایت تبدیل به سوراخ یا حفره خواهد شد. از اینرو بسیار مخرب است.

همچنین خوردگی فرسایشی، سایشی، غلظتی، گالوانیکی، تنشی، بین دانه ای، شکافی و روی زدایی از انواع دیگر این خوردگی در سطح فلزات میباشند.

اما چه عواملی بر خوردگی فلزات موثر میباشند؟ عواملی چون حرارت (با افزایش دما، سرعت واکنش افزایش میابد)، اختلاف پتانسیل (با افزایش جریان تولیدی)، در معرض اشعه رادیواکتیو بودن، محیط، زمان، فشار و… بر افزایش و یا کاهش پدیده خوردگی موثر میباشند.

در بخش عوامل خوردگی به «محیط» اشاره کرده ایم. کمی بیشتر در این جهت پیشروی کنیم.

محیط های موثر بر خوردگی

 

در این بخش میخواهیم به مواردی اشاره کنیم که در صورت قرار گرفتن جسم در آن محیط، سرعت خوردگی آن افزایش پیدا خواهد کرد. از جمله این محیط ها قرار گرفتن در معرض آب، اسید و… میباشد. در ادامه کمی بیشتر در رابطه با چگونگی تاثیر این محیط ها بر سرعت خوردگی صحبت خواهیم کرد.

·        محیط های آبی

میتوانیم از آب به عنوان یک عامل اصلی برای خوردگی نام ببریم، اما چرا؟

اگر یک فلز در یک محیط آبی قرار بدهیم، بین آب و کربن دی اکسید موجود در هوا واکنش رخ خواهد داد و در نتیجه اسید تولید میشود. درست است ماده تولید شده (اسید کربنیک) قدرت بالایی ندارد اما سرعت روند خوردگی را به نسبت آب، بیشتر خواهد کرد.

·        محیط های اسیدی

اسیدها در گروه خورنده ها دسته بندی میشوند. از طرفی اگر سطح فلز با یک خورنده در حالت های جامد، مایع و یا گاز ناخالص قرار بگیرد، خوردگی ایجاد خواهد کرد. «هیدروژن سولفید» «اسید هیدروکلریدریک» دو نمونه برای این گروه خورنده میباشند.

به طور مثال فلز روی را در نظر بگیرید که در ارتباط با اسید کلریدریک، ترکیبی را روی سطح فلز ایجاد خواهد کرد که رفته رفته موجب خوردگی جسم خواهد شد.

قطعا پدیده فوق برای ما مطلوب نخواهد بود؛ همچنین نمیتوان جسم را از در معرض محیط های تهاجمی قرار گرفتن، حفظ کرد؛ چراکه گاهی حتی در صورت پایدار بودن شرایط و خشکی محیط هم باز این روند طی خواهد شد؛ اما میتوان از طریق برخی اقدامات مثل استفاده از روکش یا پوشش و… از رخ دادن این پدیده جلوگیری شود.

از دیگر ویژگی اسیدها، ایجاد آسیب های پوستی شدید میباشد، که در ادامه در ارتباط با علت و نحوه ایجاد آسیب و همچنین کمک های درمانی آن، بیشتر آشنا خواهیم شد.

آسیب ها

احتمالا افراد بسیاری اسید ها را به خاطر آسیب هایی که میتوانند بوجود آورند، خواهند شناخت. این آسیب ها میتوانند تمامی اجسام، و یا بخش های مختلف بدن بشود مانند: پوست، چشم، پارچه و… . نکته قابل توجه این است که نه تنها اسیدها بلکه بازها هم از طریق تخریب کلاژن و پذوتئین میتوانند باعث ایجاد آسیب های پوستی شوند.

اسیدها پوشش کراتینی پوست را خراب کرده سپس سلول ها و بافت زیرین را نکروز میکنند (یعنی باعث آسیب و مرگ سلول خواهند شد)، برای نمونه اسید نیتریک در ارتباط با پوست، یک زخم زرد؛ و سولفوریک اسید در ارتباط با پوست، یک زخم تقریبا مشکی متمایل به قهوه ای، ایجاد میکند.

در این بین، برخی مواد بیشتر و رایج تر، باعث سوختگی خواهند شد. موادی چون: اسید فرمیک، اسید نیتریک، هیدروکلریک، اسید سولفوریک و…

حتما تا به حال اثرات اسیدها را روی پوست دیده اید، همچنین ورود این اسیدها به چشم و یا استنشاق آنها میتواند باعث عارضه های گوناگون بشود. اما برای کاهش اثرات آنها میتوان در همان لحظه سوختگی اعمالی را انجام داد که آسیب های حاصله را بسیار کاهش بدهد. در ادامه ابتدا این اقدامات اولیه را به طور کلی و سپس به به طور دقیق تر، روی دو نمونه بررسی خواهیم کرد.

بسیاری از افراد از نحوه کمک های اولیه در ارتباط با زمان تماس اسید با هر نقطه از بدن را ندارند؛ در نتیجه ممکن است برای بهبود شرایط اقداماتی را انجام دهند که باعث تشدید صدمات این حادثه بشود. اما سوال اصلی اینجاست که در زمان وقوع اینگونه حوادث چه باید کرد؟

  • پیش از هرچیز آمبولانس و نیزو امداد خبر کنید
  • قسمتی را که ماده روی آن ریخته شده است مداوم با آب ولرم تا خنک شستشو دهید.(توصیه میشود همزمان با شستشو از طریق آب، قسمت آسیب دیده را توسط محلول نرمال سالین هم شستشو دهید)
  • لباس، اکسسوری و هر چیز که به عنوان یک حائل برای شستشو میباشد را خارج کنید. (توجه داشته باشید در صورت چسبیدن لباس به محل آسیب دیده از جدا کردن آن خودداری کنید)
  • در صورت ریختن ماده اسیدی روی چشم، در تمام مدت شستشو، پلک را باز نگه دارید
  • در صورت ایجاد تاول، از ترکاندن آن خودداری کنید
  • قسمت های آسیب دیده را به نحوی شستشو دهید که آب با قسمت های سالم برخورد نداشته باشد
  • از حوله، پارچه پرز دار و… استفاده نکنید
  • تا هنگام رسیدن نیروهای امدادی به غیر از آب، از هیچ ماده دیگری من جمله کرم، روغن، یخ و… استفاده نکنید.
هشدار!

پیش تر گفته شد که اسید ها و باز ها در واکنش، یکدیگر را خنثی میکنند. اما در صورت ایجاد آسیب اسیدی یا بازی، هرگز نباید از دسته مقابل برای خنثی کردن اثر دیگری استفاده کرد.

حال برای درک عمیق تر به بررسی دو نمونه از این مواد خواهیم پرداخت.

  1. نیتریک اسید

از جمله موادی میباشد که میتواند منجر به آسیب های جدی شود. در نتیجه نیاز است که بدانیم در درجات اول، کدام یک از اقدامات اولیه میبایست انجام شود تا از میزان آسیب های وارده بکاهد؟ برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید نقطه ای را که مورد آسیب قرار گرفته و روش برخورد مرتبط را بدانیم.

توجه!

تمامی اقداماتی که به آن اشاره خواهد شد، تا قبل از رفتن به پزشک میبایست انجام شود و در هر حدی از آسیب باید فورا به پزشک مراجعه کند.

پوست
  • لباس یا کفش آلوده را خارج کرده
  • قسمت مرتبط را برای 15 دقیقه با آب سرد بشورید
چشم
  • چشم ها را به مدت 15 دقیقه با مقدار زیادی آب خنک بشورید
  • اگر لنز داخل چشم هست فورا باید خارج شود و سپس شستشو انجام شود
بلعیدن

در صورتی که فرد این دسته از مواد را بلعیده باشد و بهوش باشد، ابتدا باید:

  • اقدام با بالا آوردن مواد نکند مگر با تجویز پزشک
اگر بیهوش باشد:
  • لباس تنگ و اکسسوری و… را خارج کرده
  • از خوراندن هرچیز به او، اجتناب کنید
استشمام

در این شرایط فرد در تنفس به مشکل بر خواهد خورد پس:

  • لباس تنگ و اکسسوری های شخص را در آوردید
  • به او اکسیژن کافی برای تنفس بدهید
توجه!
  • فرد دچار درگیری، به علت مسمومیت در ناحیه تنفسی میباشد؛ لذا در صورت دادن تنفس دهان به دهان امکان انتقال این عفونت ها وجود دارد.

 

  1. اسید کلریدریک

بر طبق آزمایشات این ماده میتواند در حالت استشمام، سمیت ضعیف تا متوسط و در حالت بلع، سمیت حاد داشته باشد. ابتدا نگاهی بیاندازیم به خطراتی که این ماده میتواند ایجاد کند؛ مانند:

  • سرفه
  • زخم در مجاری تنفسی
  • درد قفسه سینه
  • التهاب
  • سوختگی پوستی
  • خوردگی غشائ مخاطی در معده و مری
  • فرسایش و تغییر رنگ دندان
  • تحریک ریه و…

در صورت ایجاد عارضه، اقدامات اولیه همانند آنچیزی است که در ارتباط با نیتریت اسید گفته ایم.

آنچه تا به الان درباره آن صحبت کرده ایم مرتبط با شرایط غیر آزمایشگاهی بوده است؛ اما اگر این دسته از حوادث در آزمایشگاه رخ بدهد، روند تا کمی متفاوت خواهد بود.

نگاهی به بروز آسیب در شرایط آزمایشگاهی

 

سوختگی
  • سوختگی حاصل از اسیدها

ابندا بخش آسیب دیده را توسط حجم زیادی آب بشورید

برای ادامه شستشو از محلول بی کربنات 5% (رقیق) استفاده کنید

بخش آسیب دیده میبایست توسط کرم MGO یا پارافین در گلیسیرین، چرب شود

  • سوختگی حاصل از باز

شستشو با حجم زیادی آب

ادامه شستشو توسط یکی از موارد، محلول های آمونیوم کلرید(5/0%) یا اسید استیک(2/0%)


استشمام گاز ها

در صورت استشمام گاز سمی در آزمایشگاه، احتمالا پس از مدتی به علت تحریک شدن راه تنفسی فوقانی (گلو و …) دچار سرفه و در ادامه سر درد میشوید، در این حالت دچار مسمومیت شده اید، موادی که باعث ایجاد این حالت میشوند زیاد هستند پس میتوان نتیجه گرفت که اتفاق افتادن این امر، رایج است.

اما در صورت وقوع، چه اقداماتی را میبایست در ابتدا انجام داد؟

  • در ابتدایی ترین اقدام، فرد را به فضای آزاد انتقال داده و هر آنچه مانع از تنفس راحت فرد میشود را خارج کنید
  • سدیم بیکربنات رقیق غرغره کرده
  • نوشیدنی داغ به فرد بنوشانید

این اقدامات برای موادی جون استیک اسید رقیق، کلریدریک، نیتریک اسید و… موثر میباشد

 

ورود ماده به چشم
  • به سرعت چشم هارا توسط چشم شوی بشورید
  • سپس در ادامه از محلول شوینده چشم استفاده کنید. (اگر ماده اسیدی باشد متیوان از محلول بیکربنات سدیم 1%، و اگر محلول بازی باشد میتوان از محلول بوریک اسید 1% استفاده شود)
ورود مواد سمی به دهان
  • در صورتی که به طور ناگهانی مواد شیمیایی به دهان فرد وارد شود میبایست:
  • ابتدا ماده را سریعا از دهان خارج کرده
  • محل را به مقدار بسیار زیادی آب شستشو دهید
  • در صورت بازی و یا اسیدی بودن ماده میتوانید به ترتیب از آب لیمو و مخلوط MGO به همراه آب، استفاده کنید
  • توجه داشته باشید که در طول مدت از خوردن هرگونه دارو یا ماده تهوع آروی خودداری کنید
جابجایی حمل و نقل

 

  • استفاده از پوشش کامل محافظ
  • عدم تاچ مواد در صورت ریخته شدن
  • ظروف مناسب و دو جداره برای جلوگیری از خطر نشت
  • جلوگیری از ورود مواد اسیدی به آبراه ها در هنگام جابجایی
  • در صورت ایجاد بخار مواد، میتوان از اسپری آب استفاده کرد
  • در صورت جاری شدن مواد اسیدی از آب استفاده نشود
نگهداری

استاندارد ASME برای نگهداری از اسیدها تحت عنوان یک ماده خورنده، به چند نکته اشاره داشته است.

  • مخازن حاوی مواد اسیدی باید بالاتر از سطح زمین قرار گرفته باشد
  • مخازن محتوی دارای دسترسی سریع برای تخلیه مواد اسیدی است
  • مخازن محتوی از نظر اندازه مواد باید سازی 50 برابر انچه که در ظرف ریخته شده است باشد
  • جنس مخازن از فلز ویا پلاستیک محکم شده با فیبر(مورد استفاده برای خفظ مواد اسیدی کم حجم و برای مدت کوتاه) باشد. مخازن پلاستیکی دارای صرفه اقتصادی بیشتر نسبت به نوع فلزی، میباشند. اما در مقابل نوع فلزی در برابر فشار و ضربه محکم تر میباشد.
  • در نگهداری مواد باید به سازگاری آنها با یکدیگر پی برد تا از ایجاد واکنش و بخار سمی جلوگیری کند.
  • دمای محیط خنک باشد چراکه دمای خیلی پایین باعث یخ زدگی و دمای بالا باعث افزایش خورندگی خواهد شد.
  • اگرکه دمای محیط پایین است بهتر است از تجهیزات گرمایی استفاده شود
  • برای جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب، دیواره مخزن را از رنگ سفید که ضد تابش است استفاده کنید.
  • چنانچه فشار بقخر بیش از فشار اتمسفر باشد بهتر است که از مخازن فشرده استفاده شود
  • از مخازن دوجداره استفاده شود
  • یک بخش برای خنثی سازی درون مخازن در مواقع ضروری میبایست تعبیه شود

در ارتباط با شرایط نگهداری یک ماده اسیدی صحبت کرده ایم، اما نگاهی جامع تر به استاندارد های مربوط به ظروف نگهداری مواد شیمیایی بیاندازیم.

  • ظروف محتوی اسید در مجاورت فلزات فعال قرار نگیرند
  • استفاده از ظروف دوجداره. (ابتدا درون دیک ظرف شیشه ای و سپس به همراه ظرف شیشه ای در داخل یک ظرف دیگر قرار گرفته شود.
  • مواد و اسیدهای اکسید کننده در کنار مواد اشتعال زا یا اسیدهای آلی قرار نگیرند
  • محل ظروف دارای تهویه مناسب باشد
  • در هنگام چینش محصولات به جایگاه موادی که با یکدیگر واکنش میدهند دقت شود. بطور مثال اگر دو ماده در مجاورت هم تولید گاز سمی میکنند در کنار هم قرار نگیرند و یا اگر یک ماده با آب واکنش میدهد، در جایی که آب به میزان زیاد وجود دارد قرار نگیرد.
  • محل نگهداری خشک و خنک باشد .
انواع اسید

اسید ها | بررسی انواع اسید و کاربردهای آن (بخش اول)

« اسید » این کلمه احتمالا یکی از مشهور ترین و نام آَشنا ترین ماده در حوزه مواد شیمیایی میباشد که در دسته بندی های گوناگون و برای مصارف متنوع، جای خواهد گرفت.

نام این ماده که در محدوده PH (0-7) قرار دارد، از یک کلمه لاتین تحت عنوان (acidus or acere ) به معنای ترش، گرفته شده است. تقریبا میتوان گفت که انواع اسید ها در تمامی فرآیند های صنعتی به عنوان واکنش دهنده های اصلی و مهم فعالیت دارند.

ویژگی اسیدها

  • مزه ترش
  • ایجاد حالت سوزش در صورت تماس با پوست
  • تغییر دهنده رنگ شناساگر لیتموس به سرخ
  • خورندگی

شاید آشناترین ویژگی آنها، خوردنگی آنها باشد که کار کردن با این مواد را نیازمند دقت و مراقب بسیار خواهد کرد. از جمله کاربرد های آنها میتوان به خنثی کردن بازها و یا تغییر رنگ شناساگر ها، الکترولیت بودن، از بین برده رنگ زندگی و… اشاره کرد.

اسید ها در صنعت به اشکال مختلفی وجود خواهند داشت. بطور مثال از برخی انواع آن میتوان به اسید سولفوریک، فسفریک اسید، اسید کلریدریک و…

این مواد را میتوان بر اساس کامل تفکیک شدن آنها در حلال و عدم تفکیک کامل آنها در حلال به دو دسته قوی و ضعیف تقسیم بندی کرد. در ادامه میخواهیم نگاهی کوتاه به مشخصات هر یک از دو دسته بیاندازیم.

  • اسید های قوی

اگر پس از حل شدن در حلال، اسید کاملا تفکیک شود، آن را به عنوان اسید قوی خواهیم شناخت. مانند:  نیتریک اسید، اسید کلریک، نیتریک اسید، سولفوریک اسید و…

شاید اسیدها در ذهن ما یک شکل مایع  داشته باشند، اما همیشه به این صورت نیست. مثلا سولفونیک اسیدها که در دسته اسید های قوی قرار دارند، گاهی به شکل جامد دارند، یا پلی استایرن ها که بسیار اسیدی بوده و به شکل پلاستیک جامد هستند. حال که در ارتباط با دسته اسیدهای قوی صحبت کرده ایم، اشاره ای به سوپر اسیدها بندازیم که از لحاظ قدرت در جایگاه بالاتری قرار گرفته اند. برای مثال سورفوریک اسیدها در دسته قوی قرار دارند اما پرکلریک اسیدها در دسته سوپر اسیدها میباشند.

  • اسید ضعیف

اگر پس از حل شدن در حلال، اسید کاملا تفکیک نشود به عنوان اسید ضعیف شناخته خواهد شد. مانند: فسفریک اسید، و یا اسید های آلی استیک اسید، فرمیک اسید و… ( این دسته از اسیدها به طور جزئی واکنش میدهند).

حال که به اسید های آلی اشاره کرده ایم، نگاهی به تقسیم بندی کلی این مواد بیاندازیم. در یک دست بندی کلی، میتوانیم دو دسته آلی و غیر آلی (معدنی) را در نظر بگیریم. که نوع آلی آن نسبت به نوع غیر آلی، ضعیف تر هستند.

 نوع آلی

  • دارای کربن در ساختار خود
  • اسیدهای ضعیف را میسازند
  • بسیار جرزئی محلول در آب
  • قابل حل در محلول های آبی

نوع معدنی

  • متشکل از چند ماده ی آلی
  • اسیدیته بالا
  • محلول در آب
  • حل جزئی در محلول های آلی
  • خوردگی بسیار بالا (موجب خوردگی فلزات)

 

اما چرا همیشه نام اسید و باز در کنار یکدیگر آمده است؟ احتمالا اصلی ترین دلیل برای این امر این باشد که اسید و باز در یک واکنش شیمیایی یکدیگر را خنثی خواهند کرد.

اما چرا؟ یا عبارتی مگر این دو چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟

تا به اینجا به دسته اول نگاه انداخته ایم. اما اشاره ای هم به سمت مقابل یعنی «بازها»بیاندازیم

تفاوت های اسیدها و بازها

باز که به آن قلیا نیز گفته میشود برعکس اسیدها که محدوده PH (0-7) را به خود اختصاص داده بودند، درPH بالای 7 جای گرفته اند؛ و میتوانند چربی هارا در خود حل کنند. در راتباط با اسیدها گفتیم که ترش مزه هستند و در صورتی که صنعتی نباشند میتوان از همین ویژگی برای تشخیص ماهیت آنها استفاده کرد. اما باز ها ویژگی هایی چون:

  • مزه تلخ با حالتی لزج
  • ایجاد حالت صابونی در زمان برخورد با پوست بدن
  • تولید نمک و آب در زمان واکنش با اسیدها
  • رسانای جریان الکتریسیته بودن محلول آنها

همیشه جوش شیرین را به عنوان یک باز شناخته ایم، اما در یک نگاه کوتاه به برخی دیگر از انواع باز میتوان به وایتکس، مایع آمونیاک، یا در یک مثال ملموس آب پوست پرتقال و… اشاره کرد.

باز ها نیز در دو دسته قوی (شامل هیدروکسید فلز های گروه 1 و 2 جدول تناوبی) و دسته ضعیف که در ادامه برای هر یک مثال هایی را خواهیم دید، جایگذاری میشوند.

بازهای قوی
لیتیم هیدروکسید((LiOH
سدیم هیدروکسید (NaOH )
پتاسیم هیدروکسید (KOH)
روبیدیم هیدروکسید (RbOH)
بازهای ضعیف
آمونیاک (NH3)
متیل آمین

برای شناسایی و تفکیک این دو گروه از یکدیگر راه های مختلفی وجود دارد از جمله:

  • مزه، که ساده ترین روش است
  • فرمول شیمیایی؛ در صورت داشتن فرمول شیمیایی ماده خیلی راحت میشود نوع آن را تشخیص داد چراکه در صورت اسیدی بودن در ابتدا فرمول H2 و H، اما در صورت بازی بودن در انتهای فرمول OH خواهیم داشت.

·         استفاده از شناساگر ها، که با تغییر رنگ امکان تشخیص نوع ماده را به ما خواهند داد. معروف ترین نوع شناساگرها میتوان اشاره کرد به:

محلول متیلن بلو
محلول متیلن اورانژ (متیلن نارنجی)
گلبرگ گل سرخ
کاغذ تورنسل (بدست آمده از درخت لیتموس و در واکنش با اسید ها سرخ میشود)
محلول فتالئین (در واکنش با یک محلول بازی، ارغوانی رنگ خواهد شد)

البته امروزه از PH نسج دیجیتال استفاده میشود چرا که باعث صرفه جویی در زمان شده و دقت بالاتری دارد.

اما برگردیم به موضوع اصلی و بررسی آن.

کاربرد اسید ها

از این دسته ترکیبات میتوان به عنوان یکی از پرکاربرد ترین مواد در صنعت نام برد. همچنین میتوان آنهارا  به دو دسته کلی صنعتی و غذایی تقسیم کرد.

  • کاربرد غذایی

این مواد دارای طعم ترش میباشند و از طریق مزه آنها میتوان به ماهیتشان پی برد (در صورتی که در دسته صنعتی و سمی ها قرار نگرفته باشند). یکی از کاربرد های این دسته از مواد شیمیایی در بحث مواد غذایی میباشد. گاهی در خود ماده و به شکل بالقوه وجود دارد وگاهی نیز به شکل افزودنی (همچنین تحت عنوان یک ماده نگهدارنده باعث تغییر طعم در غذا ها میشود) در مواد غذایی یافت میشود. برای مثال ریواس دارای اگزالیک اسید میباشد، یا سیتریک اسید در مرکبات وجود دارد، و یا استیک اسید که از آن معمولا به عنوان سرکه استفاده میشود. ولی فسفریک اسید به عنوان یک افزودنی مهم در تولید نوشابه استفاده میشود.

  • کاربرد صنعتی

در دسته خوراکی گفته شد که این مواد به عنوان افزودنی در نوشیدنی و مواد غذایی استفاده میشود و از روی مزه قابل تشخیص هستند. در حوزه صنعتی شاید موضوع کمی پیچیده تر باشد چراکه این مواد بسیار سمی و خطرناک هستند و نه تنها نمیشود از طریق مزه، ماهیت آنهارا شناخت و همچنین نباید در ارتباط با پوست قرار بگیرند بلکه در استفاده از آنها نیز باید تمامی نکات ایمنی را رعایت کرد. برای مثال نتیریک اسید، کلریدریک اسید که احتمالا آنرا به جوهر نمک بشناسید و سولفوریک اسید و… در این دسته از مواد قرار گرفته اند.

این دسته از مواد همچنین در حوزه دارویی نیز قابل استفاده میباشند، به طور مثال استیلن سالیسیلیک اسید که برای عموم تحت عنوان آسپرین شناخته شده است و تحت عنوان مسکن و همچنین برای پایین آوردن تب و… استفاده خواهد شد.

مصارف اسیدها

اگر بخواهیم در چند تیتر مصارف اسیدها را بیان کنیم خواهیم داشت:

  • به عنوان یک کاتالیزور آنزیم، در بیوشیمی بطور مثال(سولفوریک اسید برای تولید بنزین در مقادیر بالا)
  • برای واکنش خنثی سازی در صنعت شیمیایی
  • به منظور تولید نمک در واکنش شیمیای
  • به عنوان الکترولیت در باتری ها (برای مثال اسیدفوریک در باتری خودرو)
  • به عنوان لعاب برای جلوگیری از خوردگی فلزات و همچنین ریموو کردن زنگ زدگی در آنها
  • به عنوان نگهدارنده در حصولات آرایشی
  • به عنوان نگهدارنده در محصولات غذایی
  • به عنوان افزودنی در غذا و نوشیدنی
متداول ترین اسیدها

اسید ها نیز مانند سایر مواد شیمیایی در جهان دارای نمونه هایی هستند که رایج تر و متداول تر میباشند. نگاهی به برخی از این مواد خواهیم داشت:

  • فتالیک انیدرید
  • اسید استئاریک
  • اسید پلی استایرن
  • کلریدریک
  •  کلریک
  • پرکلریک
  •  نیتریک
  •  فسفریک
  •  کرومیک
  • استیک
  •  سیتریک
  • فرمیک
  •  و در شکل خوراکی لاکتیک، اگزالیک و…

اگر بخواهیم نگاهی دقیق تر به کاربرد برخی از اسیدهای مهم بیاندازیم.

·         اسید استئاریک
  • تولید صابون و دترجنت
  • به عنوان عامل سخت کننده در تولید شمع‌
  • تولید لوله هایPVC، ورق، پروفیل، فیلم
  • جلوگیری کننده از تغییر رنگ
  • در آتش بازی
  • حلال رنگ های محلول در روغن
  • صنایع لاستیک سازی برای نرم شدن بیشتر لاستیک
  • لوازم آرایشی و بهداشتی(تولید کرم)
  • عامل روانکاری مداد رنگی
  • تولید دارو
  • تثبیت کننده ها
  • نرم کننده ها
  • کشاورزی
  • عامل ضد آب
  • تولید انواع نرم کننده ها در صنایع نساجی
  • خوراک دام و طیور
  • محصولات مراقبت شخصی
  • اسید فسفریک

به عنوان یکی از پر مصرف ترین مواد شیمیایی کاربرد هایی چون افزودنی در نوشابه‌های گازدار، تولید کودهای شیمیایی فسفاته، پاک کننده‌های صابونی و غیر صابونی، تصفیه آب، دارو سازی، عوامل بازدارنده اشتعال، کشاورزی، پزشکی، ریموو زنگ آهن و…

  • سولفوریک اسید

این ماده بسیار قوی بوده و ساخته شده از گوگرد است که به آن جوهر گوگرد نیز میگویند و کاربرد هایی چون، استفاده در تولید رنگ، پلاستیک و مواد شیمیایی، صنایع آهن و فولاد، باتری اتومبیل، فراورده نفتی، انواع کود، در تولید مواد شیمیایی (مانند نیتریک اسید، فسفریک اسید)، تصفیه فلزات، در ساخت ابریشم مصنوعی، در ساخت نوع باتری‌های اسید سرب، کشاورزی، تولید داروهای شیمی درمانی و… توجه داشته باشید که در استفاده از این ماده، موارد ایمنی را رعایت کنید چراکه میتواند باعث تخریب پارچه و زخم روی پوست می شود.

 

  • نیتریک اسید

یک ماده بسیار قوی بوده وباعث خوردگی مواد میشود. همچنین از آن برای پاک کردن ظروف فلزی و آلیاژ آن، ساخت مواد منفجره متنوع چون TNT و… استفاده میشود.

  • اسید کلریدریک

اسید کلریدریک (برای تولید ترکیباتی چون پی وی سی و…، تصفیه آب، تولید انواع مواد غذایی و…). لطفا توجه داشته باشید در صورت داشتن تماس پوستی، از جوش شیرین برای خنثی کردن اثرات این اسید قوی استفاده شود، چراکه این محصول میتواند موجب التهاب و سوزش و… شود.

  • اسید فرمیک

این ماده با نام متانوئیک اسید هم شناخته میشود؛ فرار است و بویی تند و خاصیت خورندگی دارد. و از آن غالبا به عنوان نگهدارنده، سم دفع آفات، به علت اثر آنتی باکتریال در سیلو کشاورزی و… مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

  • اسید استیک

در دسته ضعیف طبقه بندی شده و تحت عنوان سرکه در صنایع مختلف استفاده خواهد شد.

اما به عنوان یک ویژگی برجسته از فلزات، میتوان به واژه «خوردگی» اشاره کرد.

  • خوردگی چیست؟

در یک تعریف ساده، خوردگی ناشی از دو واکنش کاهش و اکسایش است. که در طی فرایند تجزیه در قسمت آند (منفی) یون های فلزی که در محلول وجود دارند، باعث ایجاد ترکیبی جامد بر روی سطح فلز میشود؛ که گاهی خوردگی محدود به سطح شده و گاهی وسیع خواهد شد.

اگر بخواهیم ساده تر بیان کنیم، در صورت اکسید شدن تمام اتم های موجود در سطح یک فلز و آسیب به تمام سطح جسم، خوردگی رخ خواهد داد. این نوع خوردگی به خوردگی الکتروشیمیایی شناخته میشود. اگر بخواهیم این پدیده را در ارتباط با فلزات بیان کنیم، از واژه «زنگ آهن» استفاده خواهیم کرد.

از مطلب فوق نتیجه خواهیم گرفت که این پدیده در انواع مختلفی رخ خواهد داد.

انواع خوردگی
  • خوردگی یکنواخت

این نوع خوردگی در سطح مواد اتفاق میافتد و بسیار رایج و متداول است. این پدیده در سطح وسیعی از جسم رخ میدهد. به عنوان مثال میشود از «زنگ آهن» نام برد. در این حالت فلز رفته رفته نازک شده و در نهایت تخریب میشود.

  • خوردگی حفره ای

در ثر یک شکستگی موضعی و یا آسیب پوشش محافظ، یک خوردگی کوچک با یک سطح معمول ایجاد میشود. توسعه و پیشوری این نوع خوردگی غیر قابل پیش بینی میباشد، اما در نهایت تبدیل به سوراخ یا حفره خواهد شد. از اینرو بسیار مخرب است.

همچنین خوردگی فرسایشی، سایشی، غلظتی، گالوانیکی، تنشی، بین دانه ای، شکافی و روی زدایی از انواع دیگر این خوردگی در سطح فلزات میباشند.

اما چه عواملی بر خوردگی فلزات موثر میباشند؟ عواملی چون حرارت (با افزایش دما، سرعت واکنش افزایش میابد)، اختلاف پتانسیل (با افزایش جریان تولیدی)، در معرض اشعه رادیواکتیو بودن، محیط، زمان، فشار و… بر افزایش و یا کاهش پدیده خوردگی موثر میباشند.

در بخش عوامل خوردگی به «محیط» اشاره کرده ایم. کمی بیشتر در این جهت پیشروی کنیم.

کبالت
دسته‌بندی نشده

بررسی جامع محصول کبالت | پیلار تجارت

کبالت

امروزه کبالت به دو صورت جامد و مایع و در رنگ های آبی و بنفش و… در صنایع مختلف از جمله رنگ و رزین یک ماده بسیار کاربردی بشمار میرود. با وجود کاربردهای فراوان این ماده در گذشته از آن تحت عنوان روح شیطان یاد میکردند، همچنین این عنصر معمولاً بیشتر به عنوان محصول جانبی استخراج مس و نیکل تولید می شود.

ویژگی

کبالت یک فلز کاهنده ضعیف است و توسط یک لایه غیر فعال دربرابر اکسایش محافظت میشود. کبالت، این ماده مقاوم در برابر سایش و خوردگی، که میزان 002/0%  پوسته زمین را به خود اختصاص داده ین رقم چیزی معادل 7/100/000 تن می شود ، و توانسته به عنوان سی و دومین عنصر فراوان در پوسته زمین شناخته شود. همچنین اکسید کبالت یک نیمه هادی نوعP و یک فرو مغناطیس سخت است این پودر سیاه رنگ (اکسید کبالت را میتوان به علت تفاوت اندازه ذرات به رنگ های خاکستری، سبز زیتونی و قرمز تیره نیز یافت کرد) یک ترکیب بلوری شش وجهی یا مکعبی است. اکسید کبالت میتواند سایر یون ها را ب خوبی جذب کند که این امر ب علت وجود ذرات کریستالی چهار ضلعی مشبک در آن است.

این ماده درشکل طبیعی خود به شکل کبالت 59 ( فقط یک ایزوتوپ پایدار) یافت میشود. این در حالی میباشد کبالت 60 که از لحاظ تجاری دارای اهمیت فراوان میباشد، زیرا در تولید پرتو های گاما با انرژی بالا نقش دارد، یک رادیولیزوتوپ است. ایم ماده در نوع غیر آلی نیز به عنوان ریز مغذی باکتری ها، جلبک ها و  قارچ ها میباشد. از دیگر ویژگی های مهم این ماده میتوان به بودن یک مرکز فعال برای گروهی از کوآنزیم ها تحت عنوان کوبالامین اشاره کرد. در نگاه اول شاید این نام برای شما آشنا نباشد، اما هنگامی که به یکی از معروف ترین نمونه های آن به نام ویتامین B12 اشاره میشود ضرورت این ماده برای تمامی حیوانات امری بسیار قابل درک خواهد بود. همانگونه که در قسمت فوق ذکر شده است کبالت به سبب خواص فیزیکی خود در تولید فلزات مختلف از جمله فولاد نقش اساسی دارد. متاسفانه علی رغم آنچه در مطالب فوق بیان  در گذشته این ماده تحت عنوان یک ماده معدنی کمیاب در دنیا در انبار ها نگهداری میشود.

 

تاریخچه

کبالت یک ماده معدنی میباشد، اسم این ماده از واژه آلمانی cobalt  یا kobold گرفته شده و به معنی روح شیطان است، علت این نامگذاری را میتوان چنین عنوان کرد که این ماده به علت سمی بودن سایر محصولات را آلوده و کم عیار میکرد. از این رو کارگران معدن نام  ”  روح شیطان ” یا (Evil spirit)  را بر آن نهادند.

میتوان از جورج برندت به عنوان کاشف کبالت (سال های 1695- 1768) یاد کرد. وی این ماده را به رنگ آبی در شیشهای که قبلا حاوی بیسموت (فلز ضعیف شکننده به شکل سفید بلورین و سنگین که اثر خفیفی از رنگ صورتی در آن موجود میباشد) بود، نشان داد. کانه های کبالت برای مدت های طولانی به عنوان عامل ایجاد رنگ آبی در شیشه سازی و سفالگری مورد استفاده قرار میگرفته است. برای بیان قدمت استفاده از این ماده به عنوان پیگمنت ابی میتوان به مقبره های مصری یا مهره های شیشه ای پارسی اشاره کرد.

همانطور که گفته شد کبالت یک ماده معدنی است پس به شکل سنگ معدن یافت میشود در نتیجه این ماده بصورت فلز آزاد وجود ندارد. استفاده از این  ماده به سال 1907 برمیگردد که در آن زمان یک سری آلیاژ های کبالت کروم به اسم استیلت طراحی شدند اگر کمی پیش برویم متوجه خواهیم شد که افزودن کبالت به برخی از آلیاژ های آهن، نیکل و آلومینیوم میتواند ویژگی آنها را به آهن ربای دائمی افزایش دهد که این نکته در سال 1930 مشاهده شد.

 

نحوه استخراج

این محصول غالبا به عنوان محصول جانبی استخراج مس و نیکل حاصل میشود پس میتوان نتیجه گرفت که استخراج کبالت و تامین آن تا حد زیادی وابستگی به امکان اقتصادی برای استخراج مس و ینکل در یک بازار معین دارد. پس طی مراحل مذکور نیاز به جداسازی کبالت از مس و نیکل میباشد برای این منظور میتوان از روش های گوناگونی از جمله شناورسازی کف استفاده کرد که در نهایت منجر به غنی سازی سنگ معدن کبالت میشود. البته تبیین این روش ها به غلظت کبالت و ترکیب دقیق سنگ معدن ارتباط دارد

شکل های فراوری شدن

پس از تولید کبالت از روش هایی چون الکترولیز کلرید کبالت یا رسوب دهی شیمیایی و… استفاده میشود تا اکسید کبالت در 3 نوع تولید و در دسترس قرار گیرد. به عنوان نوع اول میتوان از اکسید کبالتII (CoO) نام برد که در حالت پودری سیاه رنگ و در حالت گرانوله مایل به قرمز و یا سبز می باشد. همچنین با دارا بودن نقطه ذوب ℃ ۱۹۳۳ و جرم مولی ۷۴.۹۳۲۶ g/mol در صنایع سرامیک سازی برای تولید لعاب آبی رنگ و در صنایع شیمیایی برای تولید نمک کبالت (II) استفاده می شود. نوع دوم اکسید کبالت، تری اکسید دی کبالت (Co3O4) با نقطه ذوب ℃ 895 و جرم مولی 8646.165 g/mol میباشد. و نهایتا نوع سوم این اکسید (Co3O4)، ترکیبی معدنی با رنگ سیاه و ساختار چهار ضلعی مشبک است، پس نتیجتا موجب افزایش جذب یون توسط کبالت می شود از این رو از فروش خوبی برخوردار است. کبالت پس از پشت سر گذاشتن مراحل فوق الذکر میتواند به شکل مایع یا پودر یا جامد ( جامد بودن این محصول تنها به فرم پودری خلاصه نشده بلکه میتوان از آن در صنایع زینتی نیز استفاده کرد) مورد استفاده مصارف گوناگون در صنعت های مختلف قرار بگیرد.

در ادامه بخشی از کاربرد های این محصول در صنایع مختلف را بررسی خواهیم کرد.

کاربرد

همانطور که گفته شد کبالت یک ماده سمی است و در نتیجه قابلیت استعمال ندارد با این حال مسئله مورد توجه این است که این ماده یکی از اجزا اصلی متابولیسم بدن تمامی موجودات زنده است. اکسید کبالت برای تولید رنگ و لعاب سازی به میزان زیادی کاربردی ب شمار میرود که موجب به استفاده از آن برای تولید کاتالیست، رنگدانه های شیمیایی اکسیدان، ابر رسانا، مواد فعال الکترود شیشه، رنگ چینى و در سنسورهای دما و گاز و… میشود.

کاتالیست ها

از این مواد می توان در حذف گوگرد موجود در نفت و گاز و خالص سازی آن ها در پالایشگاه ها بهره گرفت زیرا کاتالیست های بر پایه کبالت و مولیبدن نقش مهمی در حذف گوگرد دارند. همچنین این کاتالیست ها در فرایندهایی که مونوکسید کربن در آن ها شرکت داشته باشند، نقش مهمی دارند. از جمله در فرایند تبدیل مونوکسید کربن به سوخت مایع استفاده می شود.

 کبالت و استفاده های پزشکی

در گذشته این محصول موجب مرگ بسیاری از کارگران معادن شده است، اما اکنون یک ابزار اصلی در علم پزشکی شناخته میشود زیرا توانایی ساطع کردن اشعه گاما را دارد و از این رو در پرتو درمانی ( رادیوگرافی)  و برای درمان بیماری سرطان و همچنین ساخت ویتامین های  B1, B12که به ترتیب عدم آن موجب کم خونی و اختلال در عضلات قلب و مغزو اعصاب میشود، مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در مسمومیت های سیانیدی از نمک های تزریقی کبالت استفاده میشود.

 

کبالت و کاربرد های پزشکی

 

قطعات الکتریکی

کبالت به عنوان یکی از اجزا اصلی باتری های قابل شارژ مخصوصا باتری های لیتیومی کاربرد دارد از نمونه کاربرد باتری های قابل شارژ میتوان به باتری گوشی، لپ تاپ و… اشاره کرد. از دیگر کاربردی های کبالت در حوزه قطعات الکتریکی میتوان از، استفاده از اکسید کبالت سیاه رنگ Co3O4 برای کلکتور های خورشیدی دما بالا، اکسید کبالت (II) برای ساخت ترمیستور برای بهبود مقاومت الکتریکی و حرارتی و همچنین استفاده از کبالت به عنوان ماده اصلی پوشش های نوار های ضبط مغناطیسی مثل نوار کاست و ویدئو، نام برد.

 

باطری

 

 

اکسید کبالت و صنایع رنگسازی

این ماده برای تولید نمک های کبالت مثل نیترات کبالت و کلرید کبالت استفاده میشود که کلرید کبالت برای تشخیص رطوبت هوا نیز استفاده میشود زیرا این ماده در اثر وجود رطوبت در هوا تغییر رنگ خواهد داد و نیترات کبالت برای ساخت رنگ مورد استفاده قرار  میگیرد.

کبالت و صنعت رنگ و شیشه

کبالت همچنین به عنوان خشک کن نیز استفاده میشود به طوری که کبالت آبی و سبز رنگ به صورت پوشش هایی برای لعاب های چینی و سرامیک ها و رنگدانه برای شیشه ها استفاده می شود. این عنصر عامل خشک کننده در رنگ ها، جوهرها و براق کننده هاست و در صورت نبود آن، رنگ روی سطوح بسیار دیر خشک می شود.

 

کبالت و شیشه

ابزار برش و تراش

کبالت در اغلب فولاد های ابزاری کار گرم و کار سرد به این جهت که قابلیت سختی فولاد های ابزار پرسرعت را زیاده کرده و از این رو میتواند بازدهی این ابزار هارا در هنگام برشکاری افزایش دهد، مورد استفاده قرار میگیرد.

 

کبالت و ابزار تراش

 

کبالت و کاربرد های کشاورزی

همانطور که در قسمت های قبل ذکر شده است با وجود سمی بودن این ماده ولی وجود آن برای برای متابولیسم موجودات زنده یک امر مهم بشمار میرود زیرا وجود این ماده در خاک آنزیم های رشد آنان را فراهم کرده و سلامت جانوران و گیاهان را تضمین میکند.

 

 

کبالت و کشاورزی

 

معادن

در قسمت های  قبل ذکرشده است که کبالت به صورت محصول جانبی از معادن مس و نیکل بدست میاید پس میتوان نتیجه گیری کرد که کبالت معدن مجزایی ندارد بلکه بخشی از آن از معادن مس و بخشی دیگر از معادن نیکل به دست میایند. اما شایان ذکر است که مقدار اندکی کبالت(1000 تا 2000 تن در سال) از معادن کانه های آرسینکی در کشور غرب سالانه بدست میاید.

بزرگترین معدن استخراج کبالت شهر کوچک کنگو در قلب آفریقا میباشد. منطقه کاپربلت که در کشور زامبیا و کنگو قرار گرفته از لحاظ اقتصادی منطقه ای استراتژیک محسوب می شود که بیش از یک سوم ذخایر جهانی کبالت و 10 درصد ذخایر جهانی مس را در خود جای داده است. به طوری که نیمی از کل ذخایر کبالت جهان را در اختیار دارد ( حدود 3500000 تن) البته فارغ از استخراج کبالت در حدود 20% یک آلیاژ کبالت دار از منابع ثانویه ساخته شده.

با وجود اینکه ایران دارای مقادیر بالایی از ذخایر کبالت نیست اما در برخی از نقاط کشورمان معادن این عنصر شناسایی شده است. از جمله این مکان ها میتوان به وجود ذخایر کبالت در کاشان، قمصر، منطقه نیدر در استان فارس، معادن بایچه باغ در آذربایجان شرقی و فرومد در سبزوار اشاره کرد.

عوامل موثر بر عرضه و قیمت جهانی کبالت

این فلز دارای معدن مجزا نمیباشد بلکه به عنوان محصوا جانبی از معادن مس و نیکل استخراج میشود پس یک ارتباط مستقیم بین تغییرات قیمت این فلزات یا تغییرات قیمت معدن کاری و تغییر قیمت جهانی کبالت وجود دارد. از جهت دیگر کشورهای زامبیا و کنگو نیمه از تولید جهانی کبالت را به خود اختصاص داده اند در نتیجه تغییرات در تولید این ماده مرتبط با ثبات اقتصادی و وضعیت این کشورها است از این مطلب میتوان نتیجه گرفت در صورت بروز جنگ های ایالتی و قبیله ای و ایجاد مشکلات اقتصادی قیمت این عنصردستخوش تغییرات خواهد شد.

هشدار

از گذشته تا به حال تمامی ترکیبات کبالت سمی به شمار رفته است، هرچند به طور محتمل اغلب ترکیبات کبالت به میزان زیادی سمی نیستند اما بهتر است در استفاده از این محصول جوانب احتیاط را رعایت کرد، به طور مثال فلز کبالت پودر شده دارای خطر آتش سوزی میباشد و همچنین کبالت 60 اشعه گاما را به صورت قوی ارسال میکند و تماس با آن خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد، همچنین بلع کبالت 60 میزانی از کبالت را وارد بدن میکند که به کندی از  بافت های بدن خارج میشود. کبالت 60 در مقابله‌های اتمی ، عاملی خطرساز است، چون ارسالهای نوترونی مقداری از آهن را به این ایزوتوپ رادیواکتیو تبدیل می‌کند. از این ماده همچنین در طراحی تسلیحات اتمی نیز استفاده میشود زیرا برخی از آن ها به گونه ای طراحی میشوند که مقداری از این ماده (کبالت60) را ب عنوان ذرات رادیواکتیو در محیط پراکنده شود که گاها آنهار بمب کبالت یا بمب کثیف مینامند. فارغ از استفاده از خطرات استفاده از این محصول در جنگ ها استفاده غلط از واحد های رادبو تراپاتیک پزشکی یا سرقت از آنها به نوبه خود میتوانند خطرآفرین باشند.

مواد اولیه لوازم آرایشی | پیلار تجارت

مواد اولیه لوازم آرایشی

مواد آرایشی حاوی یک ماده رنگ کننده می باشند، این مواد می توانند شامل مواد معدنی، گیاهان و حتی حیوانات نیز باشند . وزارت بهداشت مسئول قانون گذاری بر واردات لوازم آرایش به کشور است و و لوازم آرایش را براساس پاک کنندگی، زیباسازی، افزایش جذابیت ظاهری و یا تغییر ظاهر بدون تاثیر سوء روی ساختار یا عملکرد بدن دسته بندی می کند. از جمله مواد شیمیایی بکار رفته در لوازم آرایشی امولسیون کننده ها هستند که باعث تغییر رنگ پوست صورت، براق شدن و یا مات شدن آن میشود.

در ادامه برخی از محصولات شرکت پیلار تجارت که در زمینه لوازم آرایشی کاربرد دارد بررسی خواهیم کرد.

 

مواد اولیه لوازم آرایشی

این ماده قابل حل در هیدروکربن های آروماتیک و استری است، همچنین از جمله خواص آن وزن ملکولی کم، خاصیت چسبندگی و انعطاف پذیری را میتوان نام برد. این ماده در محیط های اسیدی و بازی به عنوان تثبیت کننده میباشد.

رنگدانه های سنتزی آهن بیشتر در صنایع رنگسازی، آرایشی و بهداشتی و… کاربرد دارد.رنگدانه های آهن در انواع مختلف رنگ های نارنجی، زرد، قرمز، قهوه ای و سیاه ساخته می شود و به علت قیمت مناسب، سمی نبودن، پایداری و تنوع رنگ آن ها اهمیت زیادی دارند.

رزین های آلکیدی مبتنی بر PA است که در پوشش های مبتنی بر حلال برای برنامه های معماری، ماشین آلات، مبلمان و لوازم آرایشی استفاده می شود. حجم کم برای استفاده از PA شامل تولید رنگ ها و رنگدانه ها، مواد شوینده، علف کش ها و حشره کش ها، و… است.

گلیسیرین دارای انواع چربی حیوانی یا گیاهی میباشد. البته برخی از گلیسیرین مصنوعی نیز استفاده می کنند. فعال به عنوان مرطوب کننده، برطرف کننده خشکی. بسیاری معتقدند که می تواند پوست را ترمیم کرده و روند بهبود زخم را تسریع کند.

این ماده به عنوان ماده مرطوب کننده، رطوبت‌ گیر و ضد یخ در فرمولاسیون های مختلف در صنایع غذایی، مواد آرایشی و بهداشتی و… استفاده می شود.

اتیلن گلیکول مونو استئارات EGMS به عنوان مات کننده، امولسیفایر و نرم کننده در فرمولاسیون های آرایشی و دارویی استفاده می شود. استفاده از آن در فرمولاسیون هایی با محتوای جامد کم توصیه می شود زیرا تمایل به افزایش ویسکوزیته دارد.

از این ماده به عنوان یک ماده اولیه شوینده و بهداشتی مورد استفاده خانگی و صنعتی جهت بهینه سازی فرمولاسیون در جهت افزایش کیفیت استفاده میشود

ساپونیل پودری سفید رنگ، محلول در آب و الکل، امواسیون ساز، تقویت کننده کف، فعال از نظر نوری، با وزن مولکولی بالا و کاربردهای فراوان در صنایع رنگ و رزین ، صنایع شوینده ، آرایشی و بهداشتی می باشد.

بوراکس یک ماده معدنی و در شکل طبیعی خود به عنوان یک کانی کریستالی ظاهر می شود. و در تولید محصولات مراقبت از پوست و تمیز کردن آن بسیار کاربردی است

تیلوز به عنوان یک ماده چسبنده و قوام‌آورنده به محصولات مراقبتی از پوست و مو و محصولات آرایشی اضافه خواهد شد. استفاده از این ماده کاملا بی‌ضرر بوده و تنها باعث افزایش ثبات و سازگاری مواد با یکدیگر می‌شود.

 

از دی اکسید تیتان یا رنگدانه سفید در برخی از مواد آرایشی برای از بین بردن لک استفاده میشود و پوست را روشن میکند و طبق گفته بنیاد سرطان پوست ضد آفتاب های حاوی تیتان از بروز سرطان جلوگیری میکند .

به عنوان ماده نگهدارنده و ضد میکروبی استفاده می شود. از آن برای محافظت محصولات آرایشی در برابر خراب شدن استفاده می شود. مانند کرم ها، لوسیون صورت، پاک کننده لوازم آرایش و ضد آفتاب.

انواع رنگ ها برای لوازم آرایشی، در سالم ترین حالت از میوه ها گرفته میشود اماغالباً برای این رنگدانه‌های طبیعی، معادل مصنوعی هم وجود دارد. نوع مواد تشکیل دهنده رنگدانه ها به انتخاب تولیدکننده میباشد.

مواد اولیه لوازم آرایشی

تاریخچه پیدایش رنگ

پیشینه ی رنگ ( تاریخچه ی تولید رنگ ) | پیلار تجارت

پیشینه رنگ

رنگ (پیشینه ی رنگ) اصطلاحی است که برای توصیف تعدادی از مواد که از رنگدانه معلق در حالت مایع یا خمیر مثل  روغن یا آب تشکیل شده است ، استفاده می شود.  با قلم مو ، غلتک یا تفنگ پاششی ، رنگ را در یک لایه نازک بر روی سطوح مختلف مانند چوب ، فلز یا سنگ قرار می دهیم. اگرچه هدف اصلی آن محافظت از سطحی است که روی آن اعمال می شود ، اما رنگ تزئیناتی را نیز فراهم می کند.

نمونه هایی از اولین نقاشی های شناخته شده که بین 20 تا 25 هزار سال پیش ساخته شده اند ، در غارهای فرانسه و اسپانیا زنده مانده اند . نقاشیهای بدوی  که معمولاً انسان ها و حیوانات را به تصویر می کشند و نمودارهایی نیز پیدا شده است.  هنرمندان باستان برای ساختن رنگ ، از رنگدانه هایی از قبیل  خاک طبیعی ، زغال چوب ، آب توت ، گوشت خوک ، خون و شیره دانه های شیر به مواد طبیعی که به راحتی در دسترس بودند ، وابسته بودند. بعداً ، چینیان ، مصریان ، عبرانیان ، یونانیان و رومیان باستان از مواد پیشرفته تری برای تولید رنگ هایی برای تزئینات محدود مانند نقاشی روی دیوار استفاده کردند. از روغن ها به عنوان لاک استفاده می شد و رنگدانه هایی مانند اوکرهای زرد و قرمز ، گچ ، سولفید آرسنیک زرد و مالاکیت سبز( ماده ای سبز رنگ که از آن مس می سازند) با چسب هایی مانند صمغ عربی ، آهک ، سفیده تخم مرغ و موم مخلوط شدند.

پیشینه ی رنگ به سال ها قبل باز می گردد ، رنگ برای اولین بار به عنوان پوشش محافظتی توسط مصری ها و عبرانی استفاده میشد و به چوب های قرار گرفته شده در کشتی هایشان می زدند. در دوران قرون وسطی ، برخی از چوبهای بومی نیز پوششهای محافظ رنگ را  دریافت می کردند ، اما به دلیل کمیاب بودن رنگ ، این عمل معمولاً به ویترین فروشگاه ها و تابلو اعلانات محدود می شد. تقریباً در همان زمان ، هنرمندان شروع به جوشاندن رزین با روغن کردند تا رنگهای بسیار قابل اختلاط (قابل ترکیب شدن) بدست آورند و هنرمندان قرن پانزدهم اولین کسانی بودند که روغنهای خشک کن را به رنگ اضافه کردند و در نتیجه تبخیر را تسریع کردند. آنها همچنین یک حلال جدید ،به نام  روغن برزک(بذر کتان) را استفاده کردند ، که تا زمانی که مواد مصنوعی در طول قرن بیستم جایگزین آن نشد ،هنوز بیشترین استفاده را داشت.

در بوستون در حدود سال 1700 ، توماس چایلد اولین کارخانه رنگ آمیزی آمریکا را ساخت ، یک تشت(آبشخور) گرانیتی که در آن یک گوی گرانیت 1.6 فوت (5/5 متر) غلتید و رنگدانه را پودر کرد. اولین حق اختراع رنگ برای محصولی صادر شد که گچاب(سفیدکاری) را بهبود بخشید ، آهک آب خورده که اغلب در روزهای اولیه ایالات متحده استفاده می شد. در سال 1865 DP Flinn حق ثبت اختراع رنگ پایه آب را به دست آورد که حاوی اکسید روی ، هیدروکسید پتاسیم ، رزین ، شیر و روغن دانه لین است. اولین کارخانه های رنگ آمیزی تجاری جایگزین توپ گرانیت کودک با یک سنگ آسیاب شد ، اما این آسیاب ها کار پودر کردن رنگدانه ها را فقط ادامه می دهند (سپس مشتریان ویژه، آن را با یک وسیله نقلیه در خانه مخلوط و یک دست  می کنند). تا سال 1867 بود که تولیدکنندگان مخلوط کردن وسیله ی ناقل و رنگدانه را برای مصرف کنندگان آغاز کردند.

قرن بیستم (پیشینه ی رنگ) بیشترین تغییر را در ترکیب و ساخت رنگ داشته است. امروزه از رنگدانه ها و تثبیت کننده های مصنوعی معمولاً برای تولید انبوه  یک نواخت دسته های رنگ استفاده می شود. وسایل ناقل جدید  مرکب از مواد مصنوعی ساخته شده از پلیمرهایی مانند پلی اورتان و استایرن-بوتادن در طول دهه 1940 به چشم می خوردند. رزین های آلکیدی ترکیب و تولید شدند و از آن زمان تولید را تحت الشعاع خود قرار دادند. قبل از سال 1930 ، رنگدانه ها با آسیاب های سنگی آسیاب می شدند و بعداً گوی های فولادی جایگزین آنها می شدند. امروزه از آسیاب های ماسه ای و میکسرهای پاششی پرسرعت برای آسیاب رنگدانه های پراکنده به راحتی استفاده می شود.

شاید بزرگترین پیشرفت مربوط به رنگ ، گسترش آن بوده است. گرچه که برخی خانه های چوبی ، فروشگاه ها ، پل ها و تابلوها را نیز شامل میشود.

 

پیشینه تولید رنگ

اولین مرحله در ساخت رنگ شامل مخلوط کردن رنگدانه با رزین ، حلال ها و مواد افزودنی برای تشکیل خمیر است. اگر این رنگ برای مصارف صنعتی باشد ، معمولاً به آسیاب شن و ماسه منتقل می شود ، یک استوانه بزرگ که ذرات ریز شن و ماسه یا سیلیکا(دی اکسید سیلیسیم) را به هم می زند تا ذرات رنگدانه را خرد کند ، آنها را کوچکتر کرده و در سراسر مخلوط پخش می کند. در مقابل ، بیشترین نقطه استفاده تجاری در یک مخزن پراکنده با سرعت بالا پردازش می شود ، در آن یک تیغه دایره ای و دندانه دار متصل به یک نیزه چرخان ، مخلوط را برهم می زند و رنگدانه را به داخل حلال می آمیزد.

از اوایل قرن هجدهم رنگ آمیزی (شروع) شد ، تا همین اواخر بود که تولید انبوه طیف گسترده ای از رنگها را به طور جهانی عرضه می کرد. امروزه از رنگ ها برای رنگ آمیزی داخلی و خارجی خانه ها ، قایق ها ، اتومبیل ها ، هواپیماها ، لوازم خانگی ، مبلمان و بسیاری از مکان های دیگر که حفاظت و جذابیت مورد نظر است ، استفاده می شود.

مواد خام

یک رنگ (پیشینه ی رنگ) ،  از رنگدانه ها ، حلال ها ، رزین ها و مواد افزودنی مختلف تشکیل شده است. (پیشینه ی رنگ) رنگدانه ها به رنگ ، رنگ می دهند. حلال ها کاربرد آن را آسان تر می کنند. رزین به خشک شدن آن کمک می کند. و افزودنی ها از پرکننده ها گرفته تا عوامل ضد قارچ کار می کنند. صدها رنگدانه مختلف ، اعم از طبیعی و مصنوعی ، وجود دارد. رنگدانه اصلی سفید ، دی اکسید تیتانیوم است که به دلیل خاصیت پنهان سازی عالی انتخاب شده و رنگدانه سیاه معمولاً از کربن سیاه ساخته می شود. رنگدانه های دیگری که برای ساختن رنگ استفاده می شود شامل اکسید آهن و سولفید کادمیوم برای رنگ های قرمز ، نمک های فلزی برای رنگ های زرد ورنگ های  پرتقالی ورنگ های  زرد آبی و کرومی برای  رنگ های آبی و سبز است.

حلال ها مایعات ناپایدار و با قدرت چسبندگی مختلفی هستند. آنها شامل ماهیت مواد معدنی نفتی و حلالهای معطر مانند بنزول ، الکل ها ، استرها ، کتون ها و استون هستند. رزین های طبیعی که معمولاً مورد استفاده قرار می گیرند ، که شامل  روغن دانه کتان  ، نارگیل و سویا است ، در حالی که آلکیدها ، اکریلیک ها ، اپوکسی ها و پلی اورتان ها از محبوب ترین رزین های مصنوعی هستند. مواد افزودنی برای اهداف زیادی مورد استفاده قرار می گیرند. بعضی از آنها ، مانند کربنات کلسیم و سیلیکات آلومینیوم ، به سادگی مواد پرکننده ای هستند که بدنه و ماده رنگ را بدون تغییر در خصوصیات آن شکل  می دهند. سایر مواد افزودنی خصوصیات مورد نظر خاصی را تولید می کنند. (پیشینه ی رنگ)

تاریخچه پیدایش رنگ

کنسرو کردن رنگ یک فرآیند کاملاً خودکار است. برای قوطی رنگی 8 پاینتی استاندارد که در دسترس مصرف کنندگان است ، قوطی های خالی ابتدا به صورت افقی روی برچسب ها می غلتند ، سپس به صورت قائم تنظیم می شوند تا نقطه به درون آنها پمپ شود. یک دستگاه درب ها را روی قوطی های پر شده قرار می دهد در حالی که دستگاه دوم روی درب ها را فشار می دهد تا نقاط ضعف آب بندی شود. از سیمی که از سیم پیچ به آن وارد می شود ، یک سنجش سنج قبل از اینکه آنها را به سوراخ هایی از قوطی ها متصل کنید ، قطع و شکل می دهد.

در رنگ ، عواملی چون  تیکسوتروپیک (تمایل برخی امولسیون ها به آب گونه شدن در اثر تکان دادن و دوباره سفت شدن به واسطه ی ثابت بودن) که به رنگ خاصیت  صاف و هموار شدن را می دهند ، خشک کن ها ، مواد ضد رسوب ، مواد ضدرویه(در رنگ های الکیدی و هوا خشک استفاده میشود)، کف کننده ها و تعدادی دیگر باعث می شود که رنگ به خوبی پوشانده شود و دوام بیاورد.

طرح

رنگ (پیشینه ی رنگ) معمولاً به صورت سفارشی ساخته می شود تا متناسب با نیازهای مشتریان صنعتی باشد. به عنوان مثال ، ممکن است شخصی به یک رنگ خشک شدن سریع علاقه مند باشد ، در حالی که ممکن است دیگری رنگی را بخواهد که در طول عمر طولانی پوشش خوبی ارائه دهد. رنگ در نظر گرفته شده برای مصرف کننده نیز می تواند به صورت سفارشی ساخته شود. تولیدکنندگان رنگ چنان طیف گسترده ای از رنگ ها را فراهم می کنند که نگه داشتن مقادیر زیاد هر یک از آنها غیرممکن است. برای پاسخگویی به درخواست “زمرد کبود” ، “زرد قناری” یا “خرمایی مایل به قرمز” ، سازنده پایه ای را انتخاب می کند که متناسب با عمق رنگ مورد نیاز باشد. (پایه های رنگ پاستل دارای مقدار زیادی دی اکسید تیتانیوم ، رنگدانه سفید خواهند بود ، در حالی که رنگ های تیره کمتر خواهد بود.) سپس ، طبق یک فرمول مشخص شده ، تولید کننده می تواند رنگدانه های مختلفی از استوانه های درجه بندی شده را برای بدست آوردن رنگ مناسب معرفی کند.

فرآیند ساخت
درست کردن خمیر
  • 1 تولیدکنندگان رنگدانه، کیسه هایی از رنگدانه های ریز دانه را برای رنگ آمیزی گیاهان ارسال می کنند. در آنجا ، رنگدانه با رزین (ماده مرطوب کننده ای که در مرطوب سازی رنگدانه کمک می کند) ، یک یا چند حلال و مواد افزودنی مخلوط می شود و به صورت خمیر در می آید.
پخش رنگدانه
  • 2مخلوط خمیر برای اکثر رنگ های صنعتی و مصرفی اکنون به یک اسیاب شن و ماسه منتقل میشود،یک استوانه بزرگ که دارای ذرات ریز شن و ماسه یا سیلیکا برانگیخته شده است ، ذرات رنگ دانه را خرد می کند.انها را کوچک تر می کند و در سرتاسر مخلوط پخش می کند.سپس مخلوط فیلتر میشود تا ذرات شن و ماسه از بین برود.
  • 3حداکثر 90 درصد از رنگهای لاتکس( از شیره ی سپید رنگ برخی گیاهان مانند درخت کائوچو و بوته خشخاش پایه آب که برای استفاده توسط صاحبان خانه های شخصی طراحی شده اند ، به جای اینکه در آسیاب های شن و ماسه پردازش شود ، در یک مخزن پراکنده با سرعت بالا پردازش می شوند. در آنجا ، خمیر پیش آمیخته شده(قبل از ترکیب شدن نهایی با اجزای دیگر) توسط یک تیغه دایره ای و دندانه دار متصل به یک نیزه چرخان ، تحت تحریک سریع قرار می گیرد. این فرآیند رنگدانه را با حلال مخلوط می کند.
 رقیق کردن خمیر
  • 4اکنون خمیر باید رقیق شود تا محصول نهایی تولید شود  چه توسط یک آسیاب شن و ماسه ایجاد شود و چه یک مخزن پراکنده کننده.به دیگ های بزرگ منتقل می شود ، با مقدار مناسب حلال برای نوع رنگ مورد نظر تحریک می شود.
کنسرو کردن رنگ
  • 5 محصول نهایی رنگ به اتاق کنسرو پمپ می شود. برای قوطی رنگ استاندارد 8 پاینتی (78/3 لیتری) که در دسترس مصرف کنندگان است ، قوطی های خالی ابتدا به صورت افقی روی برچسب ها می غلتند ، سپس به صورت قائم تنظیم می شوند تا رنگ در آنها پمپ شود. دستگاهی درب ها را روی قوطی های پر شده قرار می دهد و دستگاه دوم با فشار دادن روی درب ها آنها را آب بندی می کند. از سیمی که از سیم پیچ به آن وارد می شود ، یک سرعت سنج قبل از اینکه آنها را به سوراخ هایی از قوطی ها متصل کنید ، قطع و شکل می دهد. سپس تعداد مشخصی قوطی (معمولاً چهار عدد) قبل از ارسال به انبار ، در جعبه بسته بندی و روی هم قرار می گیرند.

 

کنترل کیفیت

تولیدکنندگان رنگ (پیشینه ی رنگ) از مجموعه گسترده ای از اقدامات کنترل کیفیت استفاده می کنند. مواد تشکیل دهنده و فرآیند تولید تحت آزمایشات دقیق قرار می گیرند و محصول نهایی برای اطمینان از کیفیت بالا بررسی می شود. یک رنگ کامل شده از نظر تراکم ، ظرافت آسیاب ، پخش کنندگی و چسبندگی آن بررسی می شود. سپس رنگ را به یک سطح می زنند و از نظر مقاومت در برابر خونریزی ، میزان خشک شدن و بافت مورد مطالعه قرار می دهند.

از نظر اجزای زیبایی شناختی  رنگ ، رنگ توسط یک ناظر باتجربه ، مورد تجزیه و تحلیل طیفی قرار می گیرد تا مشخص شود با رنگ مورد نظر استاندارد مطابقت دارد یا خیر. مقاومت رنگ در برابر کم رنگ شدن ناشی از عناصر با قرار گرفتن بخشی از سطح رنگ شده در معرض نور قوس و مقایسه میزان محو شدن به سطح رنگ شده ای که چندان در معرض آن نیست ، تعیین می شود. قدرت پنهان شدن رنگ با رنگ آمیزی روی یک سطح سیاه و یک سطح سفید اندازه گیری می شود. سپس نسبت پوشش روی سطح سیاه به سطح سفید مشخص می شود و 98/0 رنگ با کیفیت بالا است. براقیت با تعیین مقدار نور منعکس شده از یک سطح رنگ شده اندازه گیری می شود.

آزمایشاتی برای سنجش ویژگیهای عملکردی بیشتر رنگ شامل یک مورد برای مقاومت در برابر لطمه دیدن  انجام میشود  که به خراشیدن یا ساییدن یک لایه خشک رنگ منجر می شود. چسبندگی با ساخت یک سایه روشن (هاشور) ، درجه بندی  شده تا 0.07 اینچ (2 میلی متر) ، روی سطح رنگ خشک آزمایش می شود. یک قطعه نوار به صورت خطوط موازی و متقاطع  استفاده می شود ، سپس محکم می شود. رنگ خوب روی سطح باقی خواهد ماند قابلیت اسکرابر شدن توسط دستگاهی آزمایش می شود که برس صابونی را روی سطح رنگ صیقل می دهد. همچنین سیستمی برای تسویه نسبت(درصد) وجود دارد. یک رنگ عالی می تواند به مدت شش ماه بدون ته نشینی بماند و ده را ارزیابی کند. با این وجود ، رنگ ضعیف به صورت یک توده رنگدانه غیرقابل مخلوط در ته قوطی قرار گرفته و به صفر می رسد. با قرار گرفتن در معرض رنگ در شرایط بیرونی ، هواشناسی آزمایش می شود. هوازدگی مصنوعی ، یک سطح رنگ شده را در معرض آفتاب ، آب ، درجه حرارت شدید ، رطوبت یا گازهای گوگردی قرار می دهد. بازدارندگی(کند سازی- ماده ای که فعل و انفعالات شیمیایی را اهسته می کند) در برابر آتش با سوزاندن رنگ و تعیین کاهش وزن آن بررسی می شود. اگر مقدار از دست رفته بیش از 10 درصد باشد ، رنگ مقاوم در برابر آتش در نظر گرفته نمی شود.

فراورده های جانبی / پسماند

یک آیین نامه اخیر (قانون 66 کالیفرنیا) در مورد انتشار ترکیبات آلی ناپایدار (VOC) بر صنعت رنگ ، به ویژه تولید کنندگان رنگ های پایه روغن صنعتی (پیشینه ی رنگ) تأثیر می گذارد. تخمین زده می شود که کلیه پوشش ها ، از جمله زنگ زدگی ها و لاک ها ، پاسخ گو به  1.8 درصد از 2.3 میلیون متر تن (ترکیب های الی ناپایدار) VOCs آزاد شده در سال هستند. آیین نامه جدید اجازه می دهد هر لیتر رنگ بیش از 250 گرم (8.75 اونس) حلال نداشته باشد. تولیدکنندگان رنگ می توانند حلالها را با رنگدانه ها ، مواد پرکننده یا سایر مواد جامد تفکیک ناپذیر فرمول پایه ای رنگ جایگزین کنند. این روش رنگهای غلیظ تری تولید می کند که به کاربرد آنها دشوارتر است و هنوز مشخص نیست که چنین رنگ هایی ماندگار هستند. راه حل های دیگر شامل استفاده از پوشش های پودری رنگ است که از هیچ حلال استفاده نمی کند ، استفاده از رنگ در سیستم های بسته که می توان VOC ها(ترکیبات آلی ناپایدار) را از آنها بازیابی کرد ، با استفاده از آب به عنوان حلال یا استفاده از اکریلیک هایی که در زیر نور ماوراio بنفش یا گرما خشک می شوند. مصرف کننده ای که مقداری رنگ استفاده نشده در دست دارد می تواند آن را برای استفاده کردن در کاربرد مناسب، به محل خرید برگرداند.

یک تولید کننده بزرگ رنگ دارای یک مرکز تصفیه فاضلاب داخلی است که کلیه مایعات تولید شده در محل ، حتی رواناب های طوفانی را تصفیه می کند. این تأسیسات 24 ساعته کنترل می شود و سازمان حفاظت از محیط زیست (EPA) به طور دوره ای پرونده ها و سیستم ها را بررسی می کند و همه تاسیسات و امکانات را بررسی می کند. قسمت مایع پسماندها در محل با استانداردهای تاسیسات تصفیه فاضلاب محلی که در اختیار عموم قرار دارد ، تصفیه می شوند. می توان از آن برای ساخت رنگ کم کیفیت استفاده کرد. لجن لاتکس قابل بازیابی و استفاده به عنوان مواد پرکننده در سایر محصولات صنعتی است. حلال های زائد را می توان بازیابی کرد و به عنوان سوخت سایر صنایع استفاده کرد. یک ظرف تمیز رنگ می تواند دوباره استفاده شود یا به محل دفن زباله محلی ارسال شود. (پیشینه ی رنگ)

danger sign
دسته‌بندی نشده

علائم ایمنی و علائم هشدار دهنده‌ی آزمایشگاه های مواد شیمیایی

علائم ایمنی

ما روزانه در محیط پیرامون خود، نمادها و علائم هشدار دهنده‌ی زیادی می‌بینیم که بسته به شرایط و موقعیت‌ آن، توجه ما را به خود جلب می‌کند. در این بین افرادی هستند که باید اهمیت بیشتری به این علائم بدهند و با توجه به نوع فعالیت شغلی‌شان، به آشنایی با این علائم نیاز دارند.

آزمایشگاه‌ها به دلیل سر و کار داشتن با مواد شیمیایی خطر آفرین، مواد رادیواکتیو و مواد اشتعال‌زا مکان‌های خطرناکی برای کار هستند بنابراین افرادی که در محیط آزمایشگاهی فعالیت می‌کنند از جمله این افراد هستند و افرادی که با این مواد سر و کار دارند، باید آشنایی کاملی با خطرات احتمالی داشته باشند.

از آنجایی که تصویر، یک زبان بین المللی است و درک آن سریع‌تر صورت می‌گیرد، سازمان استاندارد جهانی تصاویری گردآوری کرده است که حاوی علائمی برای رساندن مفهومی کاربردی در محیط آزمایشگاهی هستند. این تصاویر که حاوی علائم هشدار دهنده‌ی بین المللی، خطر و ماهیت مواد شیمیایی بوده تا در هنگام کار یا نگهداری از این مواد متوجه خطرات ماده‌ی مورد نظر شده و نکات ایمنی لازم رعایت شود، به “علائم هشدار دهنده” مشهور شده‌اند.

قبل از جهانی شدن این علائم، چگونگی استفاده از این نوع نمادها در هر جا و هر مکانی متفاوت بود و همین موضوع باعث می‌شد تا درک و فهم نشانه‌ها با خطا همراه شود.

امروزه این نشانه‌ها استاندارد سازی شده و در سطح جهان از نمادهای واحد استفاده می‌شود. ایزو 7010 استانداردی است که سازمان استاندارد بین الملل برای نماد گرافیکی خطر و همچنین علائمی که نشان دهنده‌ی خروج اضطراری هستند در نظر گرفته است.

ما در این مقاله قصد داریم تا شما را بیشتر با این علائم و نمادها آشنا کنیم تا در صورت مواجه شدن با آنها دچار خطرات احتمالی نشوید.

در علائم ایمنی آزمایشگاهی، هر رنگ و شکل هندسی نشان دهنده معنا و مفهوم خاصی است، همچین برای ارائه‌ی اطلاعات ایمنی از کمترین کلمات استفاده شده که قابل درک‌تر باشد.

این علائم ب طور کلی در 4 دسته قرار می‌گیرند :

1- علائم خطر

2- علائم شرایط ایمن

3 علائم دستوری

4- علائم بازدارنده

 

علاوه بر این، در طراحی این علائم رنگ‌های متفاوتی به کار رفته که هر رنگ مفهوم مختص به خودش را دارد، که عبارتند از:

* آبی : رنگ آبی نشان دهنده‌ی علائم دستوری است.

 

* سبز : شرایط ایمن در علائم هشدار دهنده را با رنگ سبز نشان می‌دهند.

 

* زرد : رنگ زرد اغلب نشان دهنده‌ی خطرات احتمالی می‌باشد.

 

* قرمز : رنگ قرمز برای علائم بازدارنده و همچنین خطرات آتش‌سوزی استفاده می‌شود.

همچنین هر یک از علائم ایمنی بسته به کاربرد و اطلاعاتی که به همراه دارند در قالب یک شکل هندسی نمایش داده می‌شوند.

کاربرد علائم ایمنی:

در جدول زیر کاربرد علائم مطرح شده‌اند:

جدول1: شکل و رنگ علامت‌های مختلف ایمنی در آزمایشگاه

شکل و رنگ علامت‌های مختلف ایمنی در آزمایشگاه

 

 

 

 

همچنین این علائم در آزمایشگاه در فرمت‌های مختلف قرار می‌گیرند، در جدول زیر برخی از رایج ترین فرمت‌ها را

قرار داده‌ایم:

 

جدول2: فرمت‌های مختلف علامت های ایمنی در آزمایشگاه

فرمت‌های مختلف علامت های ایمنی در آزمایشگاه

 

اشکال هندسی همچنین نمادهای گرافیکی طبق استاندارد های ایزو ۳-۳۸۶۴ و رنگ‌های استفاده شده در علائم مطابق با

ایزو ۱-۳۸۶۴ می‌باشند. با وجود این توضیحات در ادامه به معرفی بعضی علائم پر تکرار و با اهمیت می‌پردازیم.

علائم ایمنی دستوری :

برخی علائم آزمایشگاهی مربوط به نکات ایمنی برای حفظ سلامت فیزیکی هستند (مثل الزام استفاده از لوازم حفاظتی )

این علائم با دایره ی آبی رنگ نشان داده میشود.

برخی از این علائم عبارت است از :

  • استفاده از محافظ چشم:

این علامت بیانگر این است که احتمال بروز خطرات شیمیایی ، رادیولوژی و …. هست. عینک ایمنی ، گاگل و اسپکتاکل محافظ‌های چشمی هستند که نه تنها مانع بروز آسیب چشمی در اثر پاشش مواد یا پرتاب خرده مواد می‌شوند بلکه در مقابل اشعه‌هایی مانند uv از چشم محافظت می‌کنند. البته میزان عبور اشعه به نوع عینک بستگی دارد. طراحی نوین عینک‌های ایمنی باعث محافظت بیشتر چشم در برابر هیدروکربن‌ها اسیدها و مواد سوزاننده شده است.

استفاده از محافظ چشم

  • الزام پوشیدن لباس محافظ:

لزوم استفاده از لباس محافظ نیز یکی دیگر از علائم ایمنی آزمایشگاهی است که بیانگر هشدار استفاده از لباس محافظ در محیط است. مواد مصنوعی استفاده شده لباس‌ها  در صورت آتش گرفتن به پوست می‌چسبد به همین دلیل در لباس‌های محافظ از پشم و الیاف طبیعی استفاده شده تا در برابر خطراتی مانند پاشیده شدن مواد ذوب شده، اسید در مقدار کم، شعله‌ی کوچک، شعله‌های مادون قرمز و ماوراء بنفش مقاومت داشته باشند. لباس‌های آلومینیومی هم بازدارنده‌ی آتش هستند.

الزام پوشیدن لباس محافظ

–    استفاده از محافظ گوش:

یکی از مشکلات در آزمایشگاه‌ها وجود نویز و صدا می‌باشد. با اینکه این صداها در محدوده‌ای هستند که به سلامتی انسان صدمه نمی‌زنند اما بلند بودن برخی صداها آزاردهنده هستند. تجهیزاتی مانند  دستگاه‌های شستشوی سلولی، انکوباتورها، موتورهای همزن، کابینت‌های ایمنی بیولوژیکی، همگی در دسته‌ی تولید کننده‌های صداهای آزار دهنده قرار دارند. علامت استفاده از محافظ گوش نشان دهنده‌ی این است که افراد در معرض نویزهای آسیب رسان هستند.

علائم ایمنی

استفاده از محافظ گوش

  • استفاده از دستکش محافظ:

در صورت کار با مواد پرخطر حتی حجم آن بسیار کم باشد، لازم است از دستکش محافظ استفاده شود. این علامت به همین منظور استفاده می‌شود. برای جلو گیری از ایجاد خطر در هر موقعیتی باید از دستکش مخصوص خودش استفاده شود مثلا دستکش مقاوم در مقابل حرارت یا مواد پر خطر شیمیایی، به همین دلیل دستکش‌های مختلفی برای موقعیت‌های مختلف تولید شده است.

علائم ایمنی

استفاده از دستکش محافظ

  • ضرورت استفاده از شیلد:

این علامت ایمنی نشان دهنده‌ی این است ک فرد در زمان انجام آزمایش‌هایی که ریسک بروز انفجار دارند، باید از یک محافظ شیشه‌ای استفاده کند. این محافظ هنگام پاشیده شدن مواد، سنگ شکنی باکتری‌های بیماری زا و همچنین حرارت‌های بالا از صورت و در مواقعی گردن افراد در برابر خطرات احتمالی محافظت می‌کند.

علائم ایمنی

ضرورت استفاده از شیلد

  • الزام استفاده از کفش محافظ:

در برخی موارد کفش‌های معمولی مناسب آزمایش‌های خاص نیستند زیرا ممکن است بر اثر خوردگی از بین رفته و پا دچار آسیب شود. استفاده از بوت‌ها و و روکفشی‌ها هنگام کار با مواد خورنده اسیدها و حلال‌ها ضروری می‌باشد. علامت ایمنی لزوم استفاده از کفش محافظ برای هشدار در مورد این مسئله بوجود آمده است. کفش‌های محافظ متفاوتی برای استفاده در موقعیت‌های مختلف تولید شده‌اند.

علائم ایمنی

الزام استفاده از کفش محافظ

  • دستور استفاده از کلاه ایمنی:

این علامت‌ یک پیام هشدار دهنده در خصوص الزام به استفاده از کلافه ایمنی را همراه دارد.

دستور استفاده از کلاه ایمنی

  • الزام استفاده از ماسک تنفسی:

الزام برای ماسک‌های تنفسی نیز یکی دیگر از علامت‌های ایمنی آزمایشگاهی است. این علامت زمانی که افراد در خطر هوای آلوده باشند نصب می‌شود. این ماسک‌ها دقیقا به منظور وارد نشدن هوای آلوده به ریه ساخته شده‌اند. ماسک‌های تنفسی انواع مختلفی دارند مثلا ماسک نیم صورت یا تمام صورت، ماسک‌های تنفسی کلا به دو شیوه از فرد محافظت می‌کنند نخست اینکه با فیلتر کردن هوای آلوده مانع ورود هوا به ریه می‌شوند و یا با یک منبع اکسیژن از فرد محافظت می‌کند.

الزام استفاده از ماسک تنفسی

  • شستشوی دست‌ها:

یکی از روش‌های حفاظت، شستن دست‌ها در هنگام آلودگی تصادفی با مواد سمی و شیمیایی و یا بیولوژیکی است. علامت شستن دست‌ها یادآوری می‌کند پس از در آوردن لباس‌ها و یا هنگام تماس با مواد آلوده، قبل از خوردن و آشامیدن و استراحت کردن دست‌ها را باید بشوییم.

شستشوی دست‌ها

 

تا اینجا تعدادی از علائم دستوری در محیط آزمایشگاهی که بیشترین کاربرد را در این محیط‌ها دارند مورد بررسی قرار دادیم در مقاله بعدی می‌خواهیم علامت‌های بازدارنده در محیط آزمایشگاهی را بررسی و معرفی کنیم.

 

نویسنده : آقای محمدرضا صالحی